- Aankoopadvies: Compact of spiegelreflex camera
- Aandachtspunten bij aankoop nieuwe camera
- Advies voor het overstappen naar een digitale spiegelreflexcamera
- Tweedehands foto apparatuur
- Introductie systeemcamera’s
- Aankoopadvies: Objectieven
- Aankoopadvies: Statieven
- De ‘plastic fantastic’ 50mm lens
- Introductie werken met een pentablet
De 50mm f/1.8 lens wordt door fotografen vaak liefkozend de ‘Plastic Fantastic’ of de ‘Nifty Fifty’ lens genoemd. De bouwkwaliteit mag dan niet briljant zijn (plastic), de lage prijs (onder de € 100) en de prestaties (lichtsterk, mooie kleuren, scherp) zorgen ervoor dat hij de benaming Fantastic meer dan waard is.
Beperkte scherptediepte bij de ijsbaan op het Leidseplein,
Canon 50mm f/1.4 op Canon EOS 5D full-frame camera.
Eén van de best bewaarde geheimen van de digitale fotografie is de 50mm lens. Een lens die over het algemeen ragscherp is, snel scherp stelt door de grote lichtgevoeligheid en een mooie onscherpte te zien geeft in de achtegrond met het diafragma vol open. Daarnaast is hij flexibel in te zetten voor portret-, macro-, straat-, product– en ook landschapsfotografie. Eigenlijk zou elke fotograaf een variant van deze lens (ze komen in f/1.8, f/1.4 en vaak ook f/1.2 varianten) in zijn/haar fototas moeten hebben.
Zeker als je net begint met fotografie kun je met de 50mm f/1.8 op een goedkope manier kennis maken met de creatieve mogelijkheden van beperkte scherptediepte. De vaste brandpuntafstand dwingt je te ‘zoomen met je voeten’ om een goede compositie te maken, een beperking wakkert vaak creativiteit aan. Ook kun je er mee werken in omstandigheden waarbij je met andere lenzen een flitser nodig hebt, zodat je het kerstdiner in sfeervol licht kunnen vastleggen in plaats van oma plat te flitsen.
Standaardobjectief
De 50mm lens gold lange tijd als standaardobjectief voor 35mm camera’s. Denk maar aan oude meesters als Henri Cartier-Bresson of Ralph Gibson die vrijwel hun hele carrière met een rangefinder camera met een 50mm lens hebben gefotografeerd. Hij wordt ‘normaal’ of ‘standaard’ genoemd omdat hij op een 35mm camera dicht benadert hoe het menselijk oog de wereld ervaart. Hierdoor heeft elke camerafabrikant één of meerdere 50mm lenzen in het assortiment die al zeer lange tijd worden gemaakt. Door de uitvinding van zoomlenzen en digitale camera’s met een crop-factor is de 50mm lens (ten onrechte!) een beetje in het verdomhoekje geraakt.
Dit is niet terecht, want een lichtsterke 50mm lens biedt vele voordelen ten opzichte van de standaard meegeleverde zoom f/3.5-5.6 kitlenzen op digitale camera’s:
Een 50mm lens levert een natuurlijk uitziend, niet-geforceerd perspectief en focust snel doordat hij lichtsterk is. Hierdoor is hij ideaal te gebruiken voor ‘beschikbaar licht’ fotografie. De 50mm f/1.8 laat ongeveer 3,5 stops meer licht door naar de sensor dan een typische consumenten zoomlens op f/5.6. Dit verschil is gigantisch, waar je normaal 1/8s nodig hebt op f/5.6 (met een statief dus) kun je nu eenvoudig op 1/90s op f/1.8 uit de hand fotograferen. Zonder een flitser te gebruiken kun je binnen foto’s maken. Hierdoor blijft er meer van de sfeer over in je foto’s.
Windmolens bij het IJmeer,
Canon 50mm f/1.4 op Canon EOS 5D full-frame camera.
Foto’s die gebruik maken van beschikbaar licht zien er professioneler uit. Met een wijd open diafragma worden achtergronden makkelijker onscherp, waardoor je elementen uit beeld kunt halen die de kijker zouden kunnen afleiden. Ook kun je op een meer beschouwende manier fotograferen, zonder flits of “sta eens stil” commando’s werk je meer op de achtergrond zodat je onderwerpen er natuurlijker zullen uitzien.
Zorg er ook voor dat je, als je in de automatische stand fotografeert, je de flitser uitzet. Beter nog, kies in de diafragma voorkeurstand voor een lage f-waarde.
Varianten
Doordat er al zo lang met 50mm lenzen wordt gewerkt begrijpen de camerafabrikanten optimaal wat er komt kijken bij het maken van een 50mm lens, alle ontwikkeling om het beste er uit te halen is al gedaan. Hierdoor is zelfs de goedkoopste 50mm lens van superieure kwaliteit voor de prijs die je er voor betaalt. Vooral de Canon 50mm f/1.8 II is populair met de lage instapprijs van €100. Hij bestaat uit slechts enkele glaselementen in een plastic omhulsel en is daardoor relatief goedkoop te maken. Het lichte gewicht en de optische prestaties van de lens bepalen dat hij ‘plastic fantastic’ wordt genoemd.
De nadelen dat het scherpstellen niet geheel geruisloos gaat door het ontbreken van USM en dat hij pas vanaf f/2.8 en zeker op f/4 echt ragscherp is wegen daar niet tegen op. Met de lage prijs geeft het ook niet dat ze iets makkelijker kunnen sneuvelen dan een andere lens (niet gezegd dat ze makkelijk te slopen zijn, maar de kans is iets groter door de plastic vatting).
Daarnaast heeft vrijwel elke fabrikant ook een f/1.4 variant. Deze is voor fotografen die verknocht zijn geraakt aan hoe ze de wereld in 50mm kunnen vastleggen, maar die een betere bouwkwaliteit willen. Laat het kleine absolute verschil tussen f/1.8 en f/1.4 je niet in de war brengen, f/1.4 is 1.3x zo lichtsterk (2/3 stop) als f/1.8. Met een prijs van onder de € 300 is de f/1.4 vaak ook nog een heel goed alternatief, vooral omdat bij deze lens de bouwkwaliteit (zwaarder) en het scherpstellen beter is.
De f/1.2 is 0.3 keer lichtsterker (1/3 stop) dan een f/1.4, maar daar betaal je ook behoorlijk voor. De prijs gaat met een factor vier naar rond de € 1200 en valt daarmee alleen binnen het bereik van pro’s die op zoek zijn naar een minimale scherptediepte. Sommige fabrikanten hebben ook een f/1.0, die heeft aan kaarslicht genoeg. Maar daar betaal je dan ook voor. Dan heeft het aanschaffen van een camera met betere ruisprestaties de voorkeur.
De beste methode is om te beginnen met de f/1.8 (of een tijdje je kitlens op 50mm te zetten) om te kijken of je met 50mm uit de voeten kunt en als je eenmaal besloten hebt dat je daar mee verder wilt kun je een f/1.4 overwegen.
Wijd open diafragma
Veel van de meegeleverde 18-55 kitlenzen hebben een maximale diafragma opening van f/3.5. Dit betekent dat het effect van het ‘vol open zetten’ van het diafragma beperkt is. En dat is jammer, want juist met een beperkte scherptediepte kun je veel creativiteit in je foto’s leggen. Met een wijd open diafragma opening van f/1.4-f/2 is de scherptediepte, de afstand waarbinnen iets op de foto scherp wordt weergegeven, beperkt waardoor je een heerlijke ‘romige’ onscherpe achtergrond kunt krijgen. Het onderwerp springt echt uit de foto. Dat biedt dus mogelijkheden om creatief te fotograferen, je kunt heel precies bepalen welk deel van de foto scherp wordt weergegeven.
Bunratty castle in Ierland,
geen flits nodig bij een wijd open diafragma
Het wordt met een groot diafragma extra belangrijk om op de goede plek scherp te stellen, het deel dat onscherp is wordt namelijk bepaald door het punt waarop je focust. Met een klein ‘f-getal’ is er door de beperkte scherptediepte, afhankelijk van de afstand tot het onderwerp, soms sprake van slechts enkele millimeters diepte die scherp in beeld zijn. Als je mensen fotografeert moet je er dan ook voor zorgen dat je het juiste focuspunt selecteert, de ogen moeten het scherpste deel van de foto zijn. Hun neus zal op 50mm met een open diafragma al onscherp zijn.
Fotografen hebben een term om aan te geven dat de scherptediepte (eigenlijk het onscherpe deel van de foto) mooi is. Ze hebben het dan over een goede of slechte bokeh (b’okee), maar beter kun je spreken van een aangename of onaangename bokeh. Bokeh is afkomstig uit het Japans en benoemt de kwaliteit van de onscherpte. Over het algemeen wordt het het meest gewaardeerd als je bij een grote onscherpte kleine cirkeltjes kunt zien (hoe meer diafragma bladen er zijn gebruikt, hoe ronder het effect) en als de achtergrond er ‘romig’ uitziet. 50mm lenzen hebben vaak een mooie bokeh. Vooral de f/1.4 en f/1.2 worden hierom geroemd dankzij de extra diafragmalamellen die in die lenzen zitten.
Compositie
Een mens kijkt normaal gesproken over een hoek van 45 graden naar de wereld. Bij een full-frame 35mm camera betekent dit dat een brandpuntafstand van 50mm het dichtst de kijkhoek van je ogen benadert. Hierdoor kun je snel composities maken, wat je ogen zien zul je ook voor het grootste deel op de foto tegenkomen. Een 50mm is ook goed voor straatfotografie. Doordat je niet zo’n ‘grote toeter’ op je camera hebt zitten val je minder op. Doordat je sneller kunt scherpstellen is het mogelijk om direct een foto te maken als je de camera naar je gezicht brengt.
Straatfotografie op het Max Euweplein, gebruikmaken van het tegenlicht
De meerderheid van de digitale fotografen heeft een camera met een crop-factor. Dit betekent dat de brandpuntafstand met een factor 1,5/1,6 wordt verlengd en daarmee 75-80mm wordt. De ideale brandpuntafstand voor portretfotografie. Dit is ook waarvoor de lens het meest wordt gebruikt. Ben je toch op zoek naar een standaardlens, dan is een 35mm f/2 of f/1.4 een optie.
De vaste brandpuntafstand van 50mm dwingt je te ‘zoomen met je voeten’. 50mm is niet groothoek-, maar ook niet telelens. Het zit er precies tussen in. Door een paar stappen naar voren of naar achteren te doen bereik je wel het effect van een groothoek- (meer van de omgeving) of een telelens (meer details). Hierdoor ga je ook meer nadenken over je compositie. Van de beperking kun je een kracht maken.
Fotograferen met een lichtsterke 50mm lens heeft zowel voor- als nadelen. Je kunt veel langer door fotograferen, waar je anders al een flitser nodig hebt en je kunt heerlijk spelen met de scherptediepte. Maar je moet ook meer stilstaan bij de compositie en zoomen met je voeten. Is dat een echt nadeel?
hi kenneth,
leuk deze weblog van jou. Ik zoek een:
– plastic fantastic watersport camera;
– die op een zeer gebruiksvriendelijke manier communiceert met de nieuwe ipad of een externe harde schijf zoals icloudftp
ik hoop op je advies
Hallo,
Ik heb pas een 35mm 1.8 objectief gekocht en ben er volop mee aan het uitproberen.. Wat mij opvalt t.o.v. de kitlens 18-55mm, is dat ik nu veel sneller overbelichte foto’s heb terwijl de belichtingsmeter netjes in het ‘midden’ staat. Is dat de lichtsterkte van een dergelijk objectief zodat de invloed van licht veel sterker is dan bij een kitlens?
Ik hoop op reactie want iedere keer overbelichte foto’s is ook niets!
Marion
Het lijkt me een probleem van een niet goed ingestelde belichtings referentie van de camera. Wanneer dit op mijn camera te hoog of te laag ingesteld is dan krijg je over of onderbelichting.
Het belichtings referentie punt op mijn camera is 18 procent grijs. Ik weet niet wat voor camera je hebt maar in de gebruiksaanwijzing is dit item waarschijnlijk te vinden onder belichting of belichting’s correctie. Ik zelf heb een Canon EOS 40D.
Hoi Roel,
Bedankt voor je reactie! Ik heb een Sony Alpha 55 en in het boekje kan ik helaas niets vinden over de instelling van het belichtings referentiepunt. Maar volgens mij is die goed ingesteld want bij de kitlens heb ik eigenlijk hier nooit problemen mee. Maar ben toch nieuwsgierig naar hoe dit punt in te stellen op mijn camera.
Hoi Marion,
Heb je misschien per ongeluk aan de belichtscorrectie knop gezeten . deze is vaak te vinden aan het +/- knopje :)
Nog even een aanvulling die ik las in een fotoboek voor mijn camera. Wanneer je een trouw reportage maakt en fotografeert de buid in het wit samen met de bruidegom in het zwart en stel je de belichting van de camera in op het zwarte pak van de bruidegom dan wordt de foto van de witte bruid overbelicht en het pak van de bruidegom grijs wordt grijs. Dit komt omdat de belichting van de camera het beeld automatisch naar de ideale 18 graden grijs wil brengen.
Marion,
Ik heb wat opgezocht op inter net en de handleiding van de SonySLT-A55 203747 bij Gebruikershandleidingen.com gevonden. Kijk op de bladzijden 70-77/78 101 102 103. Hier vind je o.a. de instellingen voor belichtingen en compensatie.
ook bij dpreview.com een indepth review waarin wel bij de oudere typen overbelicting geconstateerd werd,
http://www.dpreview.com/reviews/sonyslta55/14
Ter controle kan je b.v. de camera op een droog stuk asfalt of op een stukje groen gras richten sluiter knop half in drukken, ingedrukt houden en de aanwijzer van de belichting’s meter in het midden draaien. Sluiter knop los laten en de knop weer half indrukken en dan moet bij deze tweede keer de aanwijzer op de zelfde positie in het midden komen zonder verdere correcties. Indien dat het geval is, is de belichting in orde.
Welke stand gebruik je wanneer je met je kit lens fotografeert? Is er verschil met je plastic lens? Auto, Av, Tv, P of M, ISO waarde WB? O een van de andere symbolen? Is de plastic lens er een van Sony?
Hallo Roel,
Bedankt dat je voor me gezocht hebt naar oplossingen. Ik ga met je tips aan de slag en even de review lezen.
Hallo Marion,
Ik wens je eerst een goed 2013 en veel plezier met je hobby. Ik heb deze site zeer recent gevonden opzoek naar info over Macro fotografie. Gisteren, las ik een artikel van Kenneth Verburg, dat de zelfde problematiek beter behandeld . Maar gelukkig wel geheel overeen komt met wat ik hier vermeld heb.
Het leuke van gepensioneerd zijn is, dat je veel tijd in diverse hobby’s kunt steken en e.e.a. graag heb na gezocht. dpreview is een van mijn favoriete foto sites. Ik hoop, dat je snel een oplossing voor je probleem vindt.
Als je een cropfactor 1.5 hebt, is een 50 mm dan nog wel slim? Is een 35mm niet beter, om die natuurlijke kijkhoek te verkrijgen?
Dat vraag ik me ook af
Kenneth, Ik heb een NIKON D7000 en ben op zoek naar een Plastic Fantastic lens. Je geeft aan dat je dergelijke lens kan aankopen onder de € 100, maar tot nu toe heb ik dergelijke prijs niet gevonden. Kan je mij een site of winkel aanraden waar ik dit wel kan? Dank voor je reactie…
Ik geloof dat deze niet gemaakt is met een Nikon vatting.
Gaat hier om de canon 50mm f1.8, voor zo’n 90euro bij bijv. de Mediamarkt….
Jeroen
Nikon heeft ook een 50 f/1.8. Prijs rond de 100 euro ;-)
http://www.google.nl/#hl=en&tbo=d&sclient=psy-ab&q=nikkor+50+1.8&oq=nikkor+50+1.8&gs_l=hp.3…0.0.1.2765.0.0.0.0.0.0.0.0..0.0.les%3B..0.0…1c..3.psy-ab.B-gvKtOXwFc&pbx=1&bav=on.2,or.r_gc.r_pw.r_qf.&bvm=bv.42553238,d.d2k&fp=384bf3957c5c7fda&biw=1174&bih=775
Beste,
Ik Ben de trotse eigenaar van een d5100 en wil graag een prime lens aanschaffen.
Aangezien ik geen fullframe camera bezit is het dan raadzaam om als alternatief de 35mm te kopen? En is deze dan ook qwa prestaties vergelijkbaar met een 50mm op fullframe?
Bedankt. Patrick
Ik heb een 35 F1.8 gekocht bij mijn camera (cropfactor 1,5), en ik ben er erg blij mee. Met weinig licht toch foto’s kunnen maken.
Wat wel opvalt, is de geringe scherpte diepte bij vol open, dat is leuk voor een onscherpe achtergrond, echter het scherpte gebied is zo gering dat de foto al snel niet echt scherp is.
Ook lees ik in tests dat veel lensen bij de grootste opening niet op hun best zijn, bij 1 of 2 stops verder worden ze pas echt goed scherp, dat is mijn gevoel ook een beetje.
De afstand is perfect, inderdaad zoomen met je voeten.
@Arnoud Het scherptediepte-bereik hangt af van de afstand van je object tot de lens. Zie hier: http://www.sonjavandriel.nl/scherpte-diepte-berekenen.php
Bij afstand van 1 meter voor bijvoorbeeld portret is maar 6 cm scherp en kun je beter een iets kleine diafragma kiezen. 5.6 is dan al 18 cm.
Vanaf 4 meter zou het prima moeten gaan. Kleiner diafragma geeft wel iets minder verstoring doordat het licht aan de randen wat minder gebogen hoeft te worden, maar ik weet niet of dat effect nou echt zo groot is.
Ik ben na het lezen van deze zeer informatieve site heel erg nieuwsgierig geworden van de dingen die besproken zijn.
En heb dus een 50mm 1.8 II gekocht
En moet helaas bekennen dat dit een zeer verslavend lensje is
Maakt zeker op 2.8 met een beetje voeten werk haar scherpe foto’s
En doet wonderen voor mijn gewicht :P
Mijn dank voor het opzetten van deze zeer informatieve site
Greets een beginnend fotograaf
Ik heb sinds een paar dagen ook deze lens , en ben er erg tevreden over. Hij is inderdaad ragscherp. In combinatie met mijn Canon Eos 60D ga ik hier ongetwijfeld veel plezier mee beleven.
Het is wel anders fotograferen. Normaal heb ik een zoomlens op de body ( de 18-135 of de 70-300 ) , dus moet meer gebruik maken van het voetenwerk.
“Foto’s die gebruik maken van beschikbaar licht zien er professioneler uit.” Gelukkig is beschikbaar licht elk licht dat tot je beschikking staat ;) (dus ook flits, zaklamp, telefoonschermpje, reflecties etc.)
Ik ga denk ik binnenkort maar eens de EF 50mm f/1.8 kopen voor op mijn EOS 350D, misschien in combinatie met de 18-135 3.5/5.6 STM als zoom.
Flitsen is een vak apart op moment dat je foto’s er niet professioneel uit vind zien. Dan heb je het flitsen waarschijnlijk nog niet helemaal onder de knie ?
De Canon 50 f/1.8 is een mooi low budget objectief, zolang men er bewust van is dat deze wide open niet optimaal presteert. Twee stops afstoppen is aan te raden. (f/2.8)
50 mm vind ik geen leuke brandpuntsafstand, niet op crop, noch op fullframe. Mijn favoriete lens is de 85 mm f1.8.
De Canon 50 mm f1.8 voelt nogal plastiekerig aan.
De Sigma 50 mm f1.4 is steviger en beter van f1.4-2.8 dan de Canon 50 mm f1.4.
Hallo,
Heeft de camera zelf veel invloed op de fotokwaliteit, of is het vooral de lens die dat bepaald? Is er veel verschil in de DSLR camera’s zelf? Moet ik een losse lens kopen en een camera erbij??
De uitspraak is overigens bokè, niet bokee. De h is juist toegevoegd om deze juiste uitspraak te bevorderen.