- 10 veel gemaakte fotografie fouten voorkomen
- Licht meetmethodes optimaal toepassen
- Hoe het histogram te gebruiken voor betere foto’s
- Prioriteitstanden, voor creatief gebruik
- Lange sluitertijden gebruiken
- Hoe beweging te fotograferen
- Omgaan met digitale ruis
- Let op de achtergrond van je foto
- Betere resultaten met aandacht voor schietdiscipline
Eén van de moeilijkste zaken om te fotograferen is beweging. Je moet vaak snel reageren, de techniek bij langere sluitertijden onder de knie hebben en wat geluk hebben. Maar de beloning voor een goede dynamische foto is des te groter.
Spiegelreflexcamera’s zijn hiervoor meestal wat beter geschikt dan compactcamera’s, vooral door het grotere zoombereik met de verschillende lenzen, meer instel mogelijkheden en de vrijwel afwezige vertraging tussen het indrukken van de sluiterknop en het daadwerkelijk maken van de foto door de camera. Ik wil een aantal voorbeelden behandelen: racewagens, sporters en water.
Racewagens
Dit onderwerp spreekt het meest tot de verbeelding. Op hoge snelheid op een circuit of door een bosgebied raggen. Het is vrij simpel om een racewagen vast te leggen met 1/500 of een snellere sluitertijd. De sluiter is sneller stil dan de beweging van de auto, dus de kans is vrij groot dat je hem goed op de foto krijgt.
Mooie dynamische foto’s met een iets langere sluitertijd
De kunst zit er echter in om snelheid in de foto te krijgen en dit wordt meestal bereikt door de achtergrond door de beweging onscherp te maken en de auto scherp in beeld te brengen. En dit effect zie je het beste door de auto van de zijkant te fotograferen.
Een langere sluitertijd en meebewegen met de auto zorgt er voor dat de auto haarscherp wordt, maar dat er wel beweging in de auto zit doordat de wielen echt draaien en de omgeving onscherp is
Hiervoor moeten we de sluitertijd iets langer maken. Voordeel is dat de achtergrond bewogen is, waardoor de foto dynamischer is, en dat de wielen van de auto niet stil staan zodat hier ook dynamiek in zit. Bij snel bewegende auto’s, zoals de A1GP auto’s hierboven, is een sluitertijd onder 1/160 (ideaal rond de 1/125, 1/100, mede afhankelijk van de gebruikte lens natuurlijk) aan te raden.
Deze relatief langzame sluitertijd betekent dat je de auto’s met je camera moet volgen (”panning”) om ze scherp in beeld te krijgen, anders krijg je een foto waarbij de omgeving scherp is en de auto als een waas door het beeld gaat (kan vanuit een artistiek oogpunt echter ook erg interessant zijn). Stel de sluitertijd in met de Tv functie van je camera, hiermee blijft de camera altijd 1/100, 1/125 gebruiken of kies in de handmatige stand afhankelijk van de lichtsituatie zelf het diafragma er bij.
De relatief lange sluitertijd laat de lichtsporen goed zien, de auto is toch scherp door aan het einde van de sluitertijd (rear curtain sync) de flits af te laten gaan
De techniek die we gebruiken voor het volgen van de raceauto heet “panning”. Dit betekent dat je met de lens probeert vanaf de opening van de sluiter tot aan het sluiten van de sluiter het onderwerp op dezelfde plek in het beeld te houden. Dit betekent dat je erg precies moet mikken met de langere sluitertijden. De beste tip is hiervoor dat je al voordat je de sluiter indrukt je de auto volgt, je drukt af op het punt waar je de auto wilt vastleggen en ondertussen volg je met de lens de auto mee totdat de foto is genomen (en nog iets erna).
Je maakt dus een vloeiende beweging met je camera, je volgt de auto vanaf het moment dat hij in beeld komt totdat hij uit het beeld verdwijnt en tussendoor druk je af. Hoe vloeiender de beweging, hoe beter het eindresultaat. Deze techniek vergt wat oefening, hoe vaker je het doet, hoe beter de resultaten.
Sporters
Met sporters gaat de actie allemaal wat langzamer, hoewel dat ook weer afhangt van hoe dicht bij je bij actie bent. Onderstaande triathlon foto’s zijn bijvoorbeeld rond de 1/320 tot 1/100 genomen. De hoeveelheid zoom bepaalt voor een groot deel de sluitertijd. Ook hier weer de sluitertijd voorkeuze ingesteld en meebewegen.
De truc die ik bij snelheidfoto’s vaak gebruik is het handmatig scherpstellen op een bepaald punt en de sluitertijd half indrukken. Door vervolgens het onderwerp te volgen geeft de camera op een bepaald moment (met een piepje) aan dat het onderwerp scherp is. Op dat moment moet je dus afdrukken. Reactietijd is hiervoor bepalend, maar na een tijdje oefenen kun je ongeveer inschatten wanneer het onderwerp scherp in beeld is en kun je op een iets tragere reactiesnelheid anticiperen. Zie je het in de zoeker, dan ben je meestal te laat.
Ook met hardlopers heb je een snelle sluitertijd nodig en handmatig scherpstellen. Sommige camera’s hebben een AI Servo functie. Hiermee kun je wel proberen automatisch scherp te stellen. Deze functie stelt namelijk tijdens het indrukken van de sluitertijd continu de scherpstelafstand bij, rekent uit waar het onderwerp in beeld gaat verschijnen en past daar de focus op aan. Hierdoor legt je onderwerp minder afstand af tussen het scherpstellen en afdrukken en heb je meer kans dat het een scherpe foto oplevert.
Een telelens is trouwens niet per se noodzakelijk voor een mooie dynamische foto. Als je dichtbij genoeg kunt komen is ook een groothoek lens heel geschikt om de kijker goed bij de actie te betrekken en dramatische resultaten te krijgen.
Ook een groothoek lens is goed geschikt voor het vastleggen van actie
Water
Een snelle sluitertijd zorgt er voor dat afzondelijke waterdruppels scherp worden vastgelegd. Een goede manier om de kracht van water te laten zien.
Met water kun je ook heerlijk werken met beweging. Hier heb je twee keuzes, vaak blijft water op één plek en daardoor kun je lange en snelle sluitertijden afwisselen. Met een langzame sluitertijd wordt het water een soort waas, met een snelle sluitertijd kun je juist heel goed de afzonderlijke druppels in beeld brengen. Vooral foto’s van de zee met een sluitertijd van enkele seconden kunnen hele mooie mistachtige effecten opleveren.
Een relatief lange sluitertijd zorgt er voor dat water een mistachtig effect krijgt, waardoor beweging wordt gesuggereerd. Hiervoor heb je wel een statief nodig, anders krijg je een ander soort beweging in je foto.
Welke sluitertijd is nu het beste om het stromende water te laten zien? Het ligt een beetje aan hoe snel het water stroomt tot hoever je de sluitertijd moet terugbrengen, meestal is 0,5-1s wel genoeg. Vaak zul je de hoeveelheid licht die op de sensor valt moeten beperken om de benodigde sluitertijd te bereiken. Het diafragma maximaal dichtschroeven, in dit geval f/22, helpt meestal al veel om de sluitertijd terug te brengen. Daarnaast kun je gebruikmaken van een polarisatiefilter, als je die draait kun je tot 2 lichtstops langere sluitertijd krijgen en je reduceert als bonus ook de reflecties.
Let bij watervallen er op dat de waterval niet overbelicht wordt. Controleer in je histogram of er geen ‘blinkies’ verschijnen, knipperende vlakken in beeld die aangeven dat er geen detail meer te zien is in de witte delen. Vooral als de zon er op schijnt loop je al snel dit risico. 1/3 of 2/3 onderbelichten helpt dit vaak al tegengaan, maar watervallen zijn vooral een ideaal ‘bewolkte dag’ onderwerp.
Door te spelen met sluitertijden en je cameratechniek aan te passen kun je meer dynamiek in je foto’s brengen. Het vastleggen vergt soms iets meer oefening van de fotograaf, maar de resultaten zijn de moeite waard.
Ik heb vraagjes!, ik heb mijn Sony A350 met 18 tot 250mm lens F3,5
ik doe vaker op S (sluitertijd) op 1/125 of 1/250 met iso1600 en belichtig op +3 toch beetje nog steeds donker in sporthal dat ik vaker op meestal F4 of F5.2 (zo dichtbij mogelijk fotograferen).
witbalans dat weten ik het hoe moet! alleen gaat om sluitertijd tussen donkerzaal met tl of gewone lamp hoe kan ik oplossen met licht en scherper.
Alvast bedankt!
ik ontdekt via google en tegenkomt hier!.
Ik ben amateur fotograferen voor feest/voetbal/vakantie/portet etc.
Met vriendelijk groet
S. van der Laan
Hallo Koos,
Ik heb Sony A350 met Lens gekocht van Sony lens is F3.5 tot F6.4 me 18 tot 200mm zoom
Sony 18-200mm f/3.5-6.3
maar fotograafeer ik 3.5 tot 5.6 als ik naar 6 dan gaat erg donker met ISO 800 en +3 belichtig en natuurlijk na die foto`s en donker dan bewerkt ik altijd photoshop elements maar is lastig.
Laat ik je een afbeelding voorbeeld
F5.6 125 sluitertijd en 90mm
http://thebassie.dyndns.org/F56125sec90mm.JPG
F5.6 125 sluitertijd en 70mm
http://thebassie.dyndns.org/F5125sec70mm.JPG
Bedankt! zo wil ik leren hoe kan binnen sporthal fotograferen.
Dag Kenneth
Eindelijk eens een klare, duidelijke info omtrent bewegingsfotografie… Ik heb een prachtig fototoestel maar het lukt me maar niet om goede bewegende foto’s te kunnen maken. Ik doe blijkbaar altijd iets verkeerd… Zélfs met een prachtig objectief als een 70-200 2.8 (Canon) slaag ‘k er nog in iéts verkeerd te doen. Toestel op TV of M, maar ‘k kom bv altijd licht te kort… En anders zijn de kleuren niet zoals ze moeten zijn… Nu wil ‘k zaterdagavond tvv een goed doel foto’s nemen op een karting. Welke instellingen (TV, AV, Iso, …) raad jij me aan ?
Vroeger nam ‘k nooit bewegende/sport foto’s. Maar de laatste tijd, wil ‘k toch ook graag dat stukje fotografie onder de knie krijgen.
‘k Kijk uit naar je antwoord.
Ann
hallo allemaal,
Paar maanden gelden heb ik de Canon EOS 350D gekocht.
Het is een heerlijk toestel en ben zelf heel druk met foto`s aan het maken (zie site) maar ik heb zelf een vraag aan jullie.
Dat is dat ik vandaag oefen voetbalwedstrijd heb gefotografeerd maar helaas alles is mislukt.
Volgens het boekje moet ik op sportstand zetten maar helaas alles wazig of de achtergrond scherp en persoon wazig.
Kan iemand mij hier mee helpen?
Alvast bedankt.
Gr,
Joshua Peters
beste joshua heb je wel de juiste iso..ingesteld…
Door het lezen van het verhaal rijdende auto’s en te beredeneren heb ik weer iets erbij geleerd. Ga het testen of het me lukt.
Bedankt voor deze tip. Je blijft in het leven maar leren nog eens leren. Goed voor de kwaliteit werk dat ik mag leveren.
Als je beweging van water stil wilt zetten kun je ook in het donker gaan fotograferen met flitslicht.
Zie ook diverse foto’s op detailimages.nl
Fotograferen vanuit beweging kan ook.
Zie:
http://www.flickr.com/photos/sjoertwillemstein/sets/
http://www.flickr.com/photos/99665958@N02/sets/
https://www.facebook.com/sjoert.willemstein
Hallo!
Hoe stel je het best je camera in (ik heb een canon eos 550D) als je bijvoorbeeld een foto wil nemen van een kat die steeds rondloopt en springt. Want als ik dat wil doen, moet mijn camera altijd enkele seconden scherpstellen en zo ben ik iedere keer te laat als ik een foto wil nemen.
Mvg.
Om snel een foto te maken met de canon 550
Stel de camera in op TV met een sluitertijd van 500
veel succes
Hallo
Ik heb net een canon eos m gekocht. Mijn vraag is hoe kan ik honden die rennen etc. scherp op de foto krijgen (met wazige achtergrond) ik kan geen TV functie vinden op mijn camera..
mvg.
Eens kijken of ik hier wat mee kan, komend weekend testen op het TT circuit van Assen. Ben benieuwd!
Hallo,
Ik heb een Nikon D3100 in mijn bezit. Hoe kan ik best mijn instellingen zetten om mijn dochter die aan kunstschaatsen doet te fotograferen op het ijs want telkens zijn de foto’s bewogen ? Is het aan te raden om nog andere lenzen aan te schaffen voor een beter resultaat ?
Mvg,
Sabrina
Hey Sabrina,
wil je alles scherp of wil je juist gaan “pannen” ? Alles scherp ?
Om te beginnen:
– een hoge ISO waarde kiezen – afhankelijk van de binnenverlichting zou ik toch minstens iso 800 nemen.
Vermits er in een verlichte ruimte geschaatst wordt ook even spelen met de witbalans (gloeilampen, tl-lampen, …)
– een grote diafragmaopening (laag diafragmagetal F2,4 of F4) zorgt dat er veel licht binnen komt maar dat je minder scherptediepte hebt dan bij F16 of F22. Het scherpstelpunt dus goed op de dochter focussen en blijven volgen. Best stel je niet handmatig scherp maar laat het aan automatisch scherpstellen over.
– voor een snelle sluitertijd gaan (1/250 als ze verder van U weg is en liefst hoger als ze rakelings langs U passeert)
– tracht niet om met een interne flitser (richtgetal +/-12) en hoog diafragmagetal (kleine diafragmaopening) te werken (sluitertijd wordt herleid naar 1/250 en flits overbrugt geen grote afstand)
bvb. ISO800 – diafragma 11 – richtgetal 12 => 3 meter flitsbereik.
Is ze verder van U vandaan zal ze onvoldoende belicht worden.
Groetjes en veel fotogenot toegewenst.
ps. “pannen” is nog iets ingewikkelder en dat kan iemand anders misschien beter omschrijven.
beste, kan u mij advies geven, ergens ter plaatse?
dank alvast.