Afgelopen weekend heb ik met een model gefotografeerd in het KunstLinie gebouw in Almere. Het thema was 70s en zwart-wit. Zoals je kunt zien op de site fotografeer ik voornamelijk in kleur, het was dus een uitdaging om eens iets anders te proberen.
Om zelf (en het model) een beter gevoel te geven bij de tonen op de foto in zwart-wit heb ik de camera ingesteld op een zwart-wit ‘picture style’. Normaal niet aan te raden vanwege het verlies aan kleurinformatie, maar als je in RAW fotografeert behoud je de kleuren in de foto. Deze heb je nodig voor de uiteindelijke nabewerking in zwart-wit, hoe raar dat ook mag klinken.
Canon EOS 5DmkII, 98mm, 1/80s op f/6.3, ISO 100, Westcott Apollo softbox
Visagie Trudi Nieuwerf, organisatie Jantheo Dam
Als je kleur weghaalt wordt het menselijk oog gevoeliger voor lichtintensiteit. Zwart-wit fotografie gaat over het zwart, het wit en de lichttonen er tussenin. Het menselijk oog gaat voortdurend op zoek naar contrast, zo kunnen we fysieke elementen uit elkaar houden. Bij een zwart-wit foto wordt dat dus ook belangrijker.
Ga voor zwart-wit foto’s op zoek naar scènes met een hoog contrast. Met behulp van contrast kun je de kijker laten zien wat belangrijk is in een scène. Hele lichte of hele donkere contrasterende delen eisen de aandacht op.
Zwart-wit stand
Sommige camera’s bieden de mogelijkheid om in zwart-wit te fotograferen. Als je in JPG formaat fotografeert adviseer ik toch om foto’s te nemen met alle kleurinformatie intact. De camera registreert anders namelijk niet de 16 miljoen kleuren zoals in normale kleurenfoto’s, maar legt slechts 256 grijstonen vast. Hiermee gooi je dus heel veel informatie weg.
Afhankelijk van het contrast wordt de achtergrond duidelijker of minder duidelijk en het gezicht van de treinbestuurder lichter of donkerder.
Met behulp van de kleurinformatie kun je accenten leggen in de foto of het contrast op basis van een kleur versterken door het rood, groen of blauw (RGB) kanaal in de nabewerking te versterken ten opzichte van de andere kleuren. Dit betekent dat je iets langer bezig bent in nabewerking, maar daarmee heb je wel veel meer controle over hoe het uiteindelijke zwart-wit beeld er uit komt te zien. En op deze manier heb je ook altijd nog de optie om de foto in kleur te gebruiken.
Je kunt eventueel wel tijdelijk de camera op zwart-wit instellen om tijdens het instellen van het licht ook de tonen in zwart-wit te controleren. Hierna schakel je weer terug in kleur om de foto’s zelf te maken. Je zult merken dat je steeds minder vaak deze stand nodig hebt om tot goede resultaten te komen.
Canon EOS 5DmkII, 70mm, 1/160s op f/7,1, ISO 100, Westcott Apollo softbox
Visagie Trudi Nieuwerf, organisatie Jantheo Dam
Maar zoals gezegd, als je in RAW formaat fotografeert, kun je er ook voor kiezen het beeld in zwart-wit op het LCD scherm van de camera te tonen, maar toch de kleuren te behouden in het RAW bestand. Op mijn Canon camera heb ik gebruik gemaakt van de Monochrome ‘picture style’ instelling.
De zwart-wit bewerking in de camera wordt toegepast op de JPG preview van het RAW bestand. Ook bij het importeren in bijvoorbeeld Lightroom krijg je nog de zwart-wit preview te zien (zo kan Lightroom sneller een overzicht geven van de foto’s, in plaats van de RAW informatie wordt de ingebouwde JPG getoond), maar zodra de bestanden zijn ingeladen heb je weer de beschikking over het oorspronkelijke RAW kleur bestand.
Controleer dit wel in de handleiding van je camera of probeer het even uit, voordat je straks een hele dag zwart-wit fotografeert en het blijkt dat je niet meer bij de kleurinformatie kunt.
Meer informatie over het fotograferen in zwart-wit kun je vinden in (hoe kan het ook anders) het artikel Zwart-Wit Fotografie.
