Cameraprofielen, een goed startpunt

Een nadeel van werken in het RAW formaat (de registratie van de sensor zonder enige in-camera bewerking) is dat je op de camera zelf niet altijd goed kunt beoordelen of het resultaat zo is als je voor ogen had. Het resultaat op de computer valt dan tegen. Kleuren zijn misschien niet zoals je die had voorgesteld of er is toch wat detail verloren gegaan. Met bewerkingen is dit wel weer terug te halen, maar dit kost tijd. Adobe heeft getracht hieraan iets te doen door Camera Profielen toe te voegen aan Adobe Photoshop Lightroom en Adobe Camera Raw en volgens mij is de missie geslaagd.

RAW

Een RAW bestand is een directe weergave van wat de sensor van de camera heeft geregistreerd. In tegenstelling tot het JPG formaat wordt er geen compressie, verscherping of kleurverandering toegepast. Dit geeft veel mogelijkheden voor nabewerking zonder direct merkbaar kwaliteitsverlies en is één van de redenen dat veel fotografen voor dit formaat kiezen. Op het moment van fotograferen moet je echter wel opletten, de camera houdt je namelijk voor de gek als je het resultaat op het LCD scherm bekijkt. Deze toont de foto en het histogram, maar wel inclusief bewerkingen die in de uiteindelijke RAW foto niet zijn te zien. Het resultaat dat je op de camera zag, is niet wat je op de computer krijgt te zien.

Dit is goed te zien als je de RAW foto’s in Lightroom importeert. Tijdens het importeren wordt voor de snelheid eerst het veel kleinere JPG thumbnail weergegeven (standaard bevat elk RAW bestand ook een JPG weergave), maar na verloop van tijd, als de RAW foto helemaal verwerkt is, zie je een merkbare sprong in de weergave. Het beeld is misschien iets minder scherp en de kleurintensiteit is minder. Dit komt omdat de ingevoegde JPG weergave wel camerabewerkingen bevat, gebaseerd op de camera instellingen zoals Standard, Faithful, Landscape, Neutral en Portrait.

Hierdoor kan het uiteindelijke resultaat wat rauw (haha!) op je dak vallen. Kleuren zijn misschien niet zoals je die had voorgesteld en het resultaat is minder scherp (voor zover dit op een LCD scherm goed te beoordelen valt). De kracht van RAW is dat je dit redelijk eenvoudig kunt corrigeren zonder merkbaar kwaliteitsverlies en dat het uiteindelijke resultaat beter wordt dan als de foto in het JPG formaat zou zijn genomen. Maar bewerken kost veel tijd en de eerste stap is bijna altijd het terug proberen te werken naar het beginpunt zoals je die op de camera zag.

Zou het niet handig zijn als je meteen naar het beeld zoals je op de camera zag kunt gaan en vanaf daar verder kunt bewerken? In eerste instantie kon dit met de Camera Calibration instellingen van (onder andere) Lightroom. Maar dit vereiste veel werk en was ook niet 100% correct. Met de introductie van Camera Profiles heeft Adobe getracht dit makkelijker te maken. In eerste instantie alleen beschikbaar als beta toevoegingen voor Lightroom 2.0 en 2.1 en Camera Raw 4.5, met de introductie van Lightroom 2.2 en Camera Raw 5.2 standaard beschikbaar.

Profielen

In de nieuwe 1.2 DNG (Digital NeGative) specificatie van Adobe is het mogelijk om camera profielen te definiëren. Dit zijn profielen die speciaal voor een specifieke camera zijn gemaakt en beter passen bij de instellingen op de camera zelf en de resultaten die je zou verwachten. De profielen worden per camera gedefinieerd en zijn alleen toe te passen op RAW of DNG formaat foto’s. Ondanks dat je alleen de algemene namen ziet heeft elke camera zijn eigen profiel, Lightroom en Camera Raw (ingevoegd bij Photoshop en als uitbreiding bij Photoshop Elements) passen automatisch het correcte profiel toe.

De Camera Profiles van Adobe bestaan uit twee onderdelen. Allereerst is er Adobe Standard, het nieuwe standaard profiel. Dit is de vervanger van het ACR (Adobe Camera Raw) 3.3 en 4.4 profiel die je in eerdere versies van Lightroom en Camera Raw tegenkwam. In vergelijking met de oudere profielen zouden de kleuren beter moeten zijn, met name in de warme tonen (rood, oranje en geel). Heb je een Canon of Nikon spiegelreflexcamera, dan kun je ook specifieke Camera Matching profielen gebruiken. Deze matchen met de kleurweergave van de software die Canon en Nikon zelf leveren.

Voor Canon zijn dit 5 Picture Styles: Standard, Portrait, Landscape, Neutral en Faithful. Elk profiel past bij de standaard Canon Picture Style instelling met alle balken (Contrast, Color Balance en Saturation) op hun standaard waarde 0.

Ook voor Nikon zijn er profielen, 8 in totaal. De Nikon Picture Controls profielen bestaan uit Standard, Neutral, Vivid, Landscape, Portrait, D2X Mode 1, D2X Mode 2 en D2X Mode 3. Ook hier moeten alle schuifbalken (Saturation, Tone Compensation, etc.) standaard op 0 staan om een perfecte match op te leveren.

Als je de profielen gaat uitproberen, doe dit dan met veel verschillende foto’s om de resultaten goed te kunnen beoordelen. Verschillende omstandigheden komen soms beter tot hun recht met een ander profiel. Het mooie van Lightroom en Camera Raw is dat je vrij met de profielen kunt experimenteren, het heeft geen effect op de foto zelf, alleen op hoe deze software de kleurinformatie van het RAW bestand interpreteert.

Onderstaand twee voorbeelden van foto’s met de profielen toegepast, op basis van mijn Canon EOS 5D camera. De verschillen tussen de foto’s zijn soms subtiel, zeker op de grootte waarop ze nu worden weergegeven. Over het algemeen heeft het Camera Landscape en het Adobe Standard profiel mijn voorkeur, ik houd van relatief felle kleuren in mijn foto’s.

In het eerste voorbeeld heb ik voor Adobe Standard gekozen, er is daar meer detail zichtbaar in het bovenste blad dan met Camera Landscape.

Voorbeeld twee

Zoals je kunt zien zijn de verschillen soms vrij subtiel (zeker op deze grootte), het hoeft niet altijd in de kleuren te zitten, maar zit ook in de doortekening van de details. Over het algemeen is de kleurintensiteit het hoogst in het Landscape profiel, het Faithful of Neutral profiel drukt de kleurintensiteit juist.

Ben je niet tevreden met de standaardprofielen, dan kun je ze ook nog aanpassen in de DNG Profile Editor. Dit is ook hoe je andere merken camera’s een profiel kunt meegeven. Het is niet de meest simpele handeling om uit te voeren (zie hier een stap-voor-stap handleiding), maar ik kan me voorstellen dat er in de toekomst voor specifieke merken ook profielen worden gemaakt door derde partijen en op internet ter beschikking worden gesteld.

Standaard toepassen

Door een profiel toe te passen bereik je dat je veel sneller aanpassingen kunt maken op basis van een goed startpunt. Echter het steeds kiezen van een profiel kan ook op de zenuwen gaan werken. Camera Raw en Lightroom bieden hierbij veel hulpmiddelen.

Lightroom

Snel het profiel toepassen op meerdere foto’s kun je door een aantal foto’s tegelijk te selecteren in de Develop module en de “Sync…” knop aan te klikken. Controleer of de “Calibration” optie is aangevinkt voordat je de instellingen toepast. Doe je dit vaak, dan kun je het camera profiel met de + knop bovenaan het Presets overzicht ook toevoegen aan een Preset, zodat je met een simpele keuze voor de preset direct alle gewenste effecten op een foto toepast. Deze preset kun je vervolgens ook als preset instellen direct bij import van de foto’s.

Ook kun je een profiel direct aan een camera model koppelen zodat deze automatisch wordt toegepast, los van een Preset. Hiervoor selecteer je een foto in de Develop module en druk je de Alt/Option toets in. De “Reset” knop verandert naar “Set Default…”. Kies deze optie en druk op “Update to Current Settings” in de dialoog die dan verschijnt. Let op, ook de Exposure, Brightness, Contrast, etc. worden dan meegenomen in deze standaardinstelling. In de Preferences van Lightroom kun je ook nog aangeven of deze instellingen specifiek zijn voor een individuele camera (op basis van het serienummer). De instelling is alleen van toepassing op nieuwe geïmporteerde foto’s of als je de Reset knop gebruikt bij oudere foto’s.

Camera Raw

Snel de profielen op meerdere foto’s toepassen kun je doen door een set foto’s te openen in Camera Raw en ze allemaal te selecteren. Kies het gewenste profiel in het Camera Profile menu (in de Camera Calibration tab). Kies de Synchronize… knop en zorg er voor dat Camera Calibration is geselecteerd. Doe je dit vaak, dan kun je een preset maken. Druk op het popup menu aan de rechterzijde van Camera Raw en kies “Save Settings…”. Kies “Camera Calibration” van het subset popup menu en kies “Save…”. Elke keer als je een preset wilt toepassen, kun je de “Apply Preset” uit het menu selecteren.

Wil je dit standaard toepassen, dan kun je nadat je een foto hebt geopend in Camera Raw en het gewenste profiel hebt gekozen rechts van de woorden “Camera Calibration” de optie “Save New Camera Raw Defaults” selecteren.

Beta profielen

Heb je eerder al de beta profielen geïnstalleerd, dan kun je ze op de volgende locaties verwijderen (zorg ervoor dat je de programma’s die er gebruik van maken hebt afgesloten).

Ga naar de volgende map (gebaseerd op je OS) en delete elk bestand met Beta in de titel:

– Windows 2000 / XP: C:Documents and SettingsAll UsersApplication DataAdobeCameraRawCameraProfiles

– Windows Vista: C:ProgramDataAdobeCameraRawCameraProfiles

– Mac OS X: /Library/Application Support/Adobe/CameraRaw/CameraProfiles (Library op Macintosh HD)

De beste manier om tegen de nieuwe AD en CM camera profielen aan te kijken is om ze te beschouwen als een goed startpunt voor verdere bewerkingen, ondanks dat ze standaard ook al goede resultaten geven. Sowieso heeft iedereen een eigen voorkeur van hoe kleuren worden weergegeven. Ze zullen nooit de creatieve visie van de fotograaf kunnen vervangen.