Als er een heldere windstille nacht wordt voorspeld in deze tijd van het jaar, dan is dat het moment om de wekker te zetten. Een natte ondergrond, een heldere nacht en een windstille zonsopkomst of zonsondergang zijn het recept voor het ontstaan van grondmist. Zo ook afgelopen zaterdag, waar ik om 07.30u bij -8 op de Gooimeerdijk bij Almere liep.
Met behulp van grondmist voeg je enorm veel sfeer toe aan je foto. Zeker bij zonsopkomst of -ondergang waar de mist de warme kleur van het licht nog eens verder verspreid over de omgeving waardoor de zonsopkomst nog spectaculairder wordt. Daarnaast is mist een handig hulpmiddel om onwelgevallige elementen uit de foto te houden en de compositie te versimpelen.
Het verschil tussen grondmist en gewone mist? Grondmist ontstaat enkele centimers tot een meter boven het oppervlak. Een grote kans op grondmist heb je in de buurt van sloten en weilanden waar het sterker afkoelt dan in de binnensteden. Ook in meer heuvelachtig terrein heb je kans op temperatuurverschillen.
Als de eerste zonnestralen op het landschap verschijnen warmt de lucht op en kan er mist ontstaan. Grondmist is een hele vluchtige vorm van mist die soms maar een paar minuten stand houdt, maar soms ook uren stand kan houden (de foto’s later in dit artikel zijn bijna 2 uur later genomen dan de eerdere foto’s).
Boven het Gooimeer hield de mist langer stand en ook verderop de dijk, waar in plaats van huizen braakliggende grond is te vinden, liep ik het ene moment in de mist en het andere moment was het weer helder.
Met de sterke zon was het lastig om een goede hoek te vinden om de waterdamp/mist te fotograferen dicht bij de waterkant, maar door verder in te zoomen en in een hoek met de zon te fotograferen werd de mist beter zichtbaar. Om extra warmte toe te voegen en de mist nog beter te tonen heb ik verschillende foto’s gemaakt met 1 of 2 stops (-1 of -2 op de camera) onderbelichting.
De uitdaging is om de mist en een geschikt onderwerp op het juiste moment samen te laten komen. Naast dat je op een plek moet zijn waar de mist daadwerkelijk ontstaat moet je ook nog het geluk hebben dat zich een geschikt onderwerp aandient. In dit geval had ik het geluk dat net één van de weinige schepen op het Gooimeer zo vroeg op de ochtend langs kwam en het was ook nog eens een klassieker.
Ik hoorde het schip al ver van tevoren aankomen *PUT* *PUT* *PUT*, maar het kwam pas vrij laat in beeld door de mist. Ondanks dat het er heel relaxed uit ziet gaat het varen toch sneller dan je denkt en doordat er zoveel mist was had de camera moeite met scherpstellen.
De autofocuspunten van de camera stellen scherp door op zoek te gaan naar contrastverschillen. Is er zoals hier weinig contrast, dan zal de camera problemen krijgen met scherpstellen. Het middelste focuspunt is het meest gevoelig. Soms kun je iets in de buurt vinden om de autofocus op te laten scherpstellen.
Maar je kunt natuurlijk ook handmatig scherpstellen als je merkt dat de camera hier moeite mee heeft. Door handmatig scherp te stellen via Liveview heb ik toch een aantal bruikbare foto’s gekregen.
Het licht was trouwens iets meer roze dan je hier ziet, maar ik wilde de koude juist accentueren door iets meer koel licht toe te voegen door de witbalans aan te passen in nabewerking.
Zwanenmeer
In een nabijgelegen villawijk is dit jaar een parkje aangelegd met verschillende eilandjes in een vijver. Vanaf de dijk zag ik dat de mist langer bleef hangen tussen de bomen en het leek er ook op of er meer mist te vinden was in de buurt van het parkje. Toen ik aankwam bleek dit ook zo te zijn, met als extra bonus een groep zwanen die net wakker was geworden.
De mist is constant in beweging, met het oog op de achtergrond en de zwaan die los van de groep op stap was probeerde ik een moment te timen waarbij alles samen kwam. Helaas niet het gehoopte klappen met de vleugels, de zwaan liep een wak in en vloog snel naar de groep terug.
Door het vele wit in beeld heeft de camera de neiging om te onderbelichten zodat het beeld meer naar 18% grijs neigt. Hierdoor komen de foto’s er donkerder uit dan nodig. Door +1 overbelichting te kiezen op de camera kun je dit compenseren. Vergeet echter niet verschillende belichtingen te proberen, soms geeft het een beter effect door juist onder te belichten en kleuren nog meer uit te laten komen. In dit geval kwam de belichting behoorlijk goed uit, ik heb precies op de belichting geschoten die de camera voorstelde.
Langzaam trok de mist verder het water over om uiteindelijk de groep in de mist te hullen.
En dan toch even het moment waar ik op hoopte, een zwaan slaat zijn vleugels uit. Met een laag standpunt kan ik nog een beetje profiteren van het zonlicht dat door de mist schijnt en in tegenlicht de uiteinden van de vleugel oplicht.
Er zijn van die dagen dat alles even samen lijkt te komen, hoewel ik moet bekennen dat ik ook een beetje hoopte op rijp aan de bomen en het riet. In plaats daarvan kreeg ik een spiegelglad Gooimeer op een kraakheldere dag. Ik teken ervoor. Het (lokale) weerbericht in de gaten houden en de wekker zetten betaalde zich weer eens uit.
Met jouw prachtige foto’s en uitleg blijf ik gestimuleerd als beginner. Dank je Kenneths.
Schitterende foto’s in de mistige morgen.
Wel vroeg je bedje uit.
Een geluk, nu in de winter: je hoeft minder vroeg je bed uit dan in de zomer, omdat de zon nu later opkomt :) We gaan al wel weer richting de lente, dus komt de zon steeds eerder op.