De lente fotograferen

Langzaam worden de temperaturen hoger, het is weer langer licht en de natuur is volop in beweging. Een goed moment voor de fotograaf om uit de winterslaap te komen en rustig weer in het ritme van het fotograferen te komen. In dit artikel een aantal onderwerpen om aan te denken.

Lentebloemen

Meest voor de hand liggende onderwerp om te fotograferen in de lente zijn bloemen. Sneeuwklokjes, krokussen, narcissen, bloesem en tulpen zijn typische lentebloemen die veel kleur aan je foto’s kunnen geven en de echte lentesfeer uitademen. De meeste van deze bloemen kun je vinden in een berm in de buurt, tulpen vanaf april weer in de bollenvelden, maar je kunt natuurlijk ook – bij minder lenteweer – bij de plaatselijke bloemist een lenteboeket aanschaffen en er binnen mee experimenteren.

Achtergronden

Veel amateur fotografen hebben geen idee van de achtergrond bij het fotograferen van bloemen, terwijl deze juist erg belangrijk is. De achtergrond is net zoveel onderdeel van de foto als het onderwerp. Kijk daarom goed of er in de achtergrond geen opvallende voorwerpen voorkomen die de aandacht van het hoofdonderwerp zouden kunnen afleiden, bijvoorbeeld een rode schuur of een witte plastic zak.

Zorg er voor dat de achtergrond niet afleidt

Het is daarom soms beter eerst naar de achtergrond te kijken en dan pas een onderwerp er bij te zoeken. Zoek een achtergrond die de bloem niet overheerst, kies voor donkere achtergronden, of beter nog zoek een achtergrond die de kleur van de bloem uit de foto laat springen. Een witte achtergrond is eigenlijk nooit een goed idee, het trekt het oog weg van het onderwerp.

Er zijn verschillende manieren om elementen in de achtergrond niet de aandacht van het onderwerp af te laten leiden. Zo kun je eenvoudig een colaflesje of zakje weghalen zodat ze niet in je beeld komen (gooi ze in de afvalbak). Ook kun je een nieuwe hoek zoeken om vanuit te fotograferen zodat het afleidende element niet in beeld komt. Meer inzoomen is ook een goede manier, dit kan door met de lens in te zoomen, maar ook door dichter bij te komen.

Je kunt ook de achtergrond onscherp maken zodat de achtergrond minder duidelijk wordt en de aandacht naar het hoofdonderwerp gaat. Met een wijd open diafragma (een laag F-getal) kun je de achtergrond mooi onscherp maken zodat deze niet afleidt van de kleurenpracht. Een macro lens is hier een ideaal hulpmiddel voor, maar een lichtsterke telelens (minder dan f/4) met een wijd open diafragma heeft meestal ook genoeg bereik om op een iets grotere afstand de bloem beeldvullend te krijgen.

Vergeet echter ook niet de groothoeklens. Hiermee kun je ook aardig dichtbij scherpstellen, je hebt meer scherptediepte dan bij een macro- of telelens en je kunt vaak de hele bloem en een deel van de omgeving in beeld krijgen. Vanzelfsprekend wordt de achtergrond dan nog belangrijker.

Met een groothoeklens

De laatste manier voor het verkrijgen van een rustige achtergrond is door je onderwerp te verplaatsen. Dit kan door de stengel voorzichtig een beetje te buigen zodat de achtergrond van de bloem anders wordt, maar kan ook door de bloem te verplaatsen. Beide opties hebben een grote impact op de omgeving en raad ik eigenlijk niet aan. Koop dan liever een bloem bij de bloemist of kies een andere locatie.

Compositie

Aangezien het om kleine onderwerpen met een beperkte scherptediepte gaat is scherpstellen van kritiek belang. Bepaal goed van tevoren welk onderdeel van de foto absoluut scherp moet zijn, waar je wilt dat het oog van de kijker naar toe wordt geleid. Het scherpste punt hoeft niet altijd in het midden te zitten, bij een compositie die voldoet aan de ‘regel van derden’ ligt het scherpte punt bijvoorbeeld linksboven, rechtsboven, linksonder of rechtsonder in plaats van in het midden.

Zo dicht bij dat het haast abstract wordt

Maak ook een bewuste keuze om een enkele bloem of juist een groepje bloemen in beeld te brengen. Misschien heeft een groepje bloemen wel mooie contrasterende kleuren of is de locatie juist erg interessant. Je kunt met de beperkte scherptediepte van een wijd open diafragma ook de andere bloemen als achtergrond gebruiken voor de bloem het meest vooraan.

Probeer je camera op gelijke hoogte te brengen met de bloem, richt je op hun leefwereld. Vergeet echter niet dat je ook van bovenaf interessante beelden kunt maken. Veel bloemen richten zich naar boven om zoveel mogelijk bijen aan te trekken en van boven kun je dan mooie composities maken met de stampers in beeld. Ook is het belangrijk om de beste exemplaren er uit te zoeken als je ze gaat fotograferen, let dus op dat er geen scheurtjes in de bloem zitten of donkere vlekjes.

Vergeet niet om ook te kijken naar knoppen

Vergeet trouwens niet om ook te kijken naar knoppen, deze hebben vaak mooie vormen en zijn ook een duidelijk teken dat de lente er aan komt.

Belichting

In tegenstelling tot wat je zou denken hoeft het niet altijd zonnig te zijn voor de beste foto’s van bloemen. Zeker als je toch geen lucht in beeld neemt (doordat je ver bent ingezoomd) is het beter om bloemen op een bewolkte dag te fotograferen. Het licht is dan zachter waardoor je beter de details kunt registeren. Ook zijn de uiteindelijke kleuren dan feller.

Een grijze dag is ideaal om een witte achtergrond te krijgen,
de lucht is de achtergrond en een stop overbelicht

Ik schrijf vaak over de kwaliteit van het licht een uur na zonsopkomst en een uur voor zonsondergang. De lente is net als de herfst hier een ideaal seizoen voor, de zon staat vooral aan het begin van de lente nog niet op zijn hoogst en dit betekent dat je vooral in de ochtend en avond foto’s kunt maken met zacht en warm gekleurd licht. Dit kun je bijvoorbeeld gebruiken om het zonlicht een lichte rand langs de bloem te laten tekenen door gebruik te maken van tegenlicht.

Bollenvelden

De bollenvelden zijn een aanleiding voor veel toeristen om naar Nederland te komen, maar ook voor Nederlanders is het een interessant en kleurrijk onderwerp. Ikzelf kies er vaak voor naar de Noordoostpolder te gaan (ik woon in Flevoland), maar bekende plekken zijn natuurlijk ook de bollenvelden in Lisse. Rond het midden van april is vaak het hoogtepunt.

Op een aantal plekken mag je ook bij het veld kijken, zo kun je heel dicht bij de bloemen komen of er soms zelfs tussendoor lopen. Probeer dat dan wel met respect voor de boer te doen, zijn inkomsten komen voort uit de oogst. Vorig jaar ben ik voornamelijk op zoek gegaan naar contrasten, de velden bestaan uit lange rijen bloemen die dezelfde kleur hebben en het is dan leuk om een plekje te vinden waar er net een tulp met een afwijkende kleur tussen zit.

Contrast tussen verschillende kleuren tulpen

Dieren

Ooievaar in Natuurpark Lelystad

Net zoals de plantenwereld is ook de dierenwereld volop in beweging. Kikkers en padden gaan op weg naar tuinvijvers of andere plekken om eitjes te leggen en er worden veel jonge dieren geboren. Jonge lammetjes op de dijken, kalfjes in de weilanden en exotische dieren in dierentuinen. (Water)vogels hebben de mooiste kleuren aangenomen voor de paringstijd. Ga naar het lokale park om hiervan lente foto’s te maken, misschien kom je wel kleine eendjes of jonge zwanen tegen. Veel dieren zijn het actiefst in de ochtend en avond, pas hier je ritme op aan als je veel activiteit in je foto’s wilt hebben.

Veel van deze onderwerpen vereisen een telelens om ze beeldvullend in beeld te krijgen, maar bijvoorbeeld op een kinderboerderij kun je er ook dichter bij komen. Loop niet recht op de dieren af, maar beweeg langzaam en volg een zigzag lijn om niet dreigend over te komen. Geef kleine dieren genoeg ruimte zodat zij (en de ouders) zich niet bedreigd voelen.

En verder…

De winter hoeft niet voorbij te zijn, in maart en april kan het best nog wel eens sneeuwen

Als de temperaturen stijgen neemt ook het aantal evenementen die je buiten kunt bezoeken toe. Een ideaal moment om met de camera op stap te gaan. Nu is het echter al een mooi moment om warm te draaien en na de winterrust het fotograferen weer in de vingers te krijgen.