Begin je eigen fotoblog

Flickr, SmugMug, de Zoom.nl Gallery, etc. zijn stuk voor stuk handige diensten waarbij je foto’s kunt uploaden en presenteren aan een grote gemeenschap van mensen. Maar ze hebben ook beperkingen. Zo heb je vaak geen keuze over de lay-out waarin je foto’s komen te staan en kun je weinig invloed uitoefenen op hoe je ‘merk’ als fotograaf naar voren komt. Het aanmaken van een eigen fotoblog kan dan een uitkomst zijn.

Een fotoblog is een samenvoeging van een weblog en een foto galerij. Een weblog is, in de meest simpele vorm, een website met korte of lange artikelen, gesorteerd van nieuw naar oud, met de mogelijkheid reacties achter te laten. Een fotoblog is een gespecialiseerd weblog waarbij de foto’s het belangrijkste element van de site vormen, hoewel dit vaak ook wordt gecombineerd met tekst.

Er zijn fotobloggers die één foto per dag plaatsen, maar ook het plaatsen van meerdere foto’s in één bericht zonder vaste interval komt veel voor. Eén foto per dag geeft meer de tijdsgeest van de blogger aan, een tijdsbeeld. Je ‘verplicht’ jezelf er toe elke dag van de week een foto te plaatsen en dit betekent dat je constant op zoek bent naar beelden, waardoor deze erg actueel zijn. Als je foto’s meer een verhaal vormen en het beste in serie kunnen worden bekeken dan is de tweede variant het beste. Je kunt dan de foto’s in een specifieke volgorde plaatsen en commentaar bij de foto’s plaatsen.

Er zijn verschillende diensten waarbij je gratis een eigen website kunt aanmaken, bijvoorbeeld Blogger.com en WordPress.com. WordPress.com is het meest uitgebreid en ook het meest geschikt voor het aanmaken van een fotoblog, daarom zal ik deze dienst hier verder behandelen. Het opzetten gaat razendsnel en vereist relatief weinig kennis van bijvoorbeeld HTML of CSS stijldocumenten. Je kunt meteen aan de slag.

WordPress.com

Op WordPress.com kun je gratis een eigen website aanmaken. Je hebt de keuze uit 60 verschillende thema’s voor de lay-out van de website, verschillende thema’s hebben verschillende functionaliteit. Het “Monotone” thema is speciaal ontwikkeld om als fotoblog gebruikt te worden. Het thema laat de foto prominent zien en past de kleuren van de pagina automatisch aan de kleuren op de foto aan. De foto’s worden ook automatisch verkleind en in een archief geplaatst. In andere thema’s kun je ook foto’s plaatsen, er wordt alleen niet automatisch een archief van foto’s aangemaakt.

Het Monotone thema plaatst de foto’s prominent in beeld
en past de kleur van de pagina aan de foto aan.

Je hebt totaal 3000MB (ongeveer 3GB) aan ruimte voor foto’s, met de mogelijkheid extra ruimte bij te kopen. 3000MB is ruim voldoende, als je op 400kb per foto rekent (een JPG van 750×500 pixels), dan kun je ruwweg 7500 foto’s plaatsen voordat de ruimte op is. Als je elke dag een foto plaatst ben je zo 20 jaar verder.

Beheren

Nadat je de site hebt aangemaakt krijg je site het adres http://www.wordpress.com (je kunt eventueel later ook een eigen domeinnaam koppelen) en kun je de site gaan inrichten. Het beheer van de site doe je in de administratie sectie, hier kun je het thema kiezen, nieuwe berichten plaatsen, je statistieken bekijken, reacties organiseren, etc.

Bericht plaatsen

Het plaatsen van een nieuw bericht met foto is erg simpel. Druk op Berichten > Add New (de interface op WordPress.com is een beetje een mix van Nederlands en Engels als je Nederlands kiest) en begin je bericht te tikken.

Foto plaatsen

Als je een foto wilt toevoegen druk je op het Foto Uploaden icoon en kun je een foto kiezen van een locatie op je harde schijf. Op mijn eigen fotoblog plaats ik foto’s van maximaal 750×500 pixels (750px breed of 750px hoog), dat is het formaat waarop je veel ziet op de foto en waarbij het formaat nog klein genoeg is om het niet heel makkelijk te maken voor mensen om de foto groot af te drukken.

WordPress.com kan je foto zelf verkleinen, maar ik kies er meestal voor dit zelf al te doen in bijvoorbeeld Lightroom zodat de hoeveelheid ruimte die wordt ingenomen door foto’s op de server beperkt blijft. Druk op Publiceren en je bericht met foto wordt automatisch geplaatst en is te zien voor elke bezoeker. Je kunt de publicatiedatum van het bericht ook in de toekomst zetten, zodat je bijvoorbeeld een week vooruit kunt werken.

Op eigen server

Met een gratis account is er al enorm veel mogelijk, maar toch ben je ook beperkt. Zo kun je geen plug-ins installeren om de vormgeving en de functionaliteit van je website aan te passen (zou een te zware belasting op de servers vormen) en je kunt niet je eigen thema gebruiken. De taal is vaak Engels en je mag ook geen advertenties plaatsen. Ook is de server wat langzamer dan een Nederlandse server doordat hij in Amerika staat.

Wil je volledige controle over de website, dan is het opzetten van je eigen website een goed idee. Dit vergt echter wel meer tijd en kennis van de werking van het internet. Zo moet je een contract afsluiten met een webhost (het is niet meer gratis en de beschikbare ruimte is beperkt), de software op de server plaatsen en de boel configureren.

Ik heb zelf de meeste ervaring met WordPress. WordPress is redelijk eenvoudig te installeren, maar je moet wel iets afweten van databases en hoe je omgaat met een FTP programma. Een andere optie is Pixelpost. Dit fotoblog pakket is helemaal gericht op fotoblogs en er zijn veel fotoblog thema’s voor beschikbaar. Het is iets minder uitgebreid dan WordPress, waardoor het simpeler is om op te zetten.

Je kunt de foto’s op je eigen server plaatsen (zoals de gratis WordPress.com optie), hierop laden de foto’s verreweg het snelst, maar als je niet zoveel geld wilt uitgeven aan je website en de hoeveelheid ruimte dus wilt beperken, dan kun je er bijvoorbeeld ook voor kiezen om een Flickr account aan te maken voor €25 per jaar en de foto’s daar te plaatsen. Elke foto op Flickr geeft bij ‘All sizes’ een HTML code die je in een weblog bericht kunt plaatsen. De foto wordt dan van de Flickr server gehaald als iemand het weblog bericht bezoekt. Een link terug naar Flickr is wel verplicht.

Lay-out

Deze site en mijn eigen fotoblog draaien allebei op WordPress, de variant die je op een eigen server kunt installeren. Zoals je kunt zien wijken de twee lay-outs enorm van elkaar af, beide sites hebben dan ook een andere functie. Het thema van de site heb ik zelf samengesteld op basis van het iQ2 winter thema. Dit thema wordt gebruikt in combinatie met de photoQ plug-in voor WordPress die automatisch de foto’s verkleint en in een archief plaatst, eigenlijk net zoals het Monotone thema.

Mijn eigen fotoblog heeft een hele simpele lay-out,
de foto is het belangrijkste op de pagina

Onder elke foto is er ruimte voor een tekstje, hierin beschrijf ik hoe ik de foto heb gemaakt of de omstandigheden, maar soms ook een compleet andere tekst als ik vind dat de foto voor zichzelf spreekt of ik heb er weinig over te melden. Van elke foto worden door photoQ ook de EXIF gegevens getoond, zodat bezoekers kunnen zien welke camera instellingen er zijn gebruikt en wat de camera en lens combinatie was.

Aan de hand van keywords die ik aan de foto toewijs wordt een lijstje van ‘gerelateerde berichten’ gevuld, zodat bezoekers makkelijker foto’s kunnen vinden die bij elkaar horen. Een ’tagcloud’ (een wolk van woorden, hoe groter het woord wordt weergegeven hoe vaker het wordt gebruikt) geeft aan in welke categorieën mijn foto’s zijn te vinden. Almere, Amsterdam en Landschap komen het meeste voor op mijn fotoblog.

Tips voor een succesvol fotoblog

Houd de lay-out zo simpel mogelijk. De hoofdmoot van de site vormen de foto’s, probeer hiervan zo min mogelijk af te leiden. Grote logo’s, foto’s in headers of advertenties leiden allemaal af van het hoofdonderwerp, de foto. Muziek in de site is eigenlijk een no-no, ik kies graag mijn eigen muziek erbij als ik op internet surf.

Door iets uit te leggen over de foto, de gedachte er achter of de techniek die je hebt gebruikt geef je een aanleiding voor mensen om te reageren op de foto. Het maakt het ook makkelijker voor een zoekmachine om je foto in te delen als er tekst omheen zit.

Maak een duidelijke navigatiestructuur, een standaard bij fotoblogs is dat als je op het linker- of rechterdeel van een foto klikt dat je dan naar het vorige of volgende bericht kunt navigeren. Dit wordt ook vaak gedaan met pijlen of kleine afbeeldingen van de foto’s.

Geef je berichten een categorie mee, zodat foto’s gegroepeerd kunnen worden weergegeven. Zo kunnen mensen snel meerdere foto’s in dezelfde categorie bekijken. Voor WordPress zijn er veel plug-ins beschikbaar die gerelateerde berichten kunnen laten zien onderaan een bericht. Allemaal mogelijkheden om mensen door je foto’s heen te leiden.

Bezoekers weten graag waar ze aan toe zijn, probeer een thema voor je foto’s te kiezen en/of houd een vast ritme voor plaatsingen aan. Bijvoorbeeld elke dag een foto of een aantal keren per week een foto rond een bepaalde tijd. Op de site Almere-Stadshart.nl plaats ik onder de noemer “Plaatjepraatje” bijvoorbeeld elke zondagochtend een foto genomen in het stadshart van Almere. Word echter niet te voorspelbaar, juist de verrassing kan er voor zorgen dat mensen terugkomen.

Als er weinig tekst bij een foto staat is het prettig om snel van de ene naar de andere foto te kunnen gaan. Uitgebreide ‘Flash’ presentaties vertragen het laden van een nieuwe foto en kunnen er toe leiden dat bezoekers niet snel verder kunnen klikken en uiteindelijk de site verlaten.

Al je foto’s beschikbaar in een archief

Reageer op de fotoblogs van andere fotografen. Onder de foto is vaak ruimte om een reactie achter te laten en bijvoorbeeld ook het adres van je website te vermelden. Andere bezoekers van het fotoblog komen zo bij jouw fotoblog terecht en zo krijg je de kans een publiek op te bouwen.

Zoekmachines zoals Google, Yahoo en Live.com volgen links van andere sites, hoe meer links naar jouw site verwijzen hoe hoger je eigen site in de zoekmachine komt te staan. Ga nu niet de reactievelden van andere websites ‘volspammen’, vaak maken sites gebruik van een beperking die er voor zorgt dat links in reacties niet door zoekmachines worden opgevolgd.

Het plaatsen van een link naar jouw website in het link gedeelte van een website werkt wel goed. Probeer dus relaties met andere sites aan te gaan en je site gelinkt te krijgen. Voeg je site bijvoorbeeld toe aan verschillende ‘startpagina’ sites of plaats je fotoblog in overzichten zoals de Photofacts Top Fotografie Blogs, Coolphotoblogs.com en Photoblogs.org.

Maak gebruik van de mogelijkheid om een RSS feed aan te bieden op je site. Hiermee kunnen bezoekers zich abonneren en zo automatisch op de hoogte blijven van nieuwe foto’s die je plaatst. Een grote foto in de feed wordt gewaardeerd, ik zie er zelf vanaf een grote foto te plaatsen en gebruik de ’thumbnail’, omdat het anders net iets te makkelijk is voor anderen om de foto elders te gebruiken.

Vergeet niet ook iets over jezelf te vertellen, waar kom je vandaan, hoe ben je met fotografie begonnen en welke apparatuur je gebruikt is interessant om te weten voor een geïnteresseerde bezoeker. Een fotoblog is een goed uithangbord om je werk aan mensen te tonen, je weet nooit wat er uit kan komen.

Het opzetten van een fotoblog is een goede manier om jezelf als fotograaf aan een groter publiek te presenteren. Het is een uithangbord van je werk, in je eigen stijl en met je eigen tekst. Voor inspiratie kun je kijken in de blogroll op mijn eigen website. Hier en hier zijn lay-outs te vinden voor WordPress fotoblogs.