Hoe de camera het beste vast te houden

Camera vasthouden?!? Ja, het klinkt misschien wel kinderachtig en bizar, maar ik ga het er toch echt over hebben. Relatief vaak zie ik mensen met gestrekte arm (en met één hand) een camera een kant op houden en dan afdrukken (vooral toeristen doen dit erg vaak). Maar ook met twee handen de zijkanten van de camera vasthouden of alleen met twee vingers in plaats van de hele hand de lens beetpakken komt veel voor. Hoe je je camera vast houdt is van wezenlijk belang voor hoe je foto’s er uit komen. En dan vooral de scherpte van de foto’s. Het is geen absolute wetenschap, maar je bewust zijn van je houding kan soms al het verschil betekenen tussen een mislukte of geslaagde foto.

Statief

Een statief is de beste manier om een scherpe foto te garanderen (tenzij je de focus op de verkeerde plek legt natuurlijk, maar dan ben je reddeloos verloren). Het statief vormt een stabiele ondergrond voor je camera die ook een kwartier 30cm boven de grond kan staan. Met een statief ga (lees ‘moet’) je de tijd nemen om je compositie te bepalen. Maar lang niet iedereen wil de moeite nemen een statief van een paar kilo mee te sjouwen en elk beeld nauwkeurig uit te meten of de situatie leent zich er simpelweg niet voor. Ik ben ook lui wat statieven betreft. Het haalt het tempo er uit en je bent minder flexibel. Daarom een paar tips om ook zonder statief een scherper beeld te krijgen, vooral een uitdaging in donkere omgevingen.

Stabiele houding

Wat de beste manier van het vasthouden van je camera is hangt een beetje af van de camera die je hebt, het type lens dat er op zit en ook je lichaamsbouw (grote of kleine handen om te beginnen). In ieder geval moet je hem met twee handen beetpakken. Twee handen zijn veel stabieler dan één hand. Daarnaast moet je proberen je camera dicht bij je gezicht te brengen en te houden. Je lichaam is namelijk best wel stabiel (tenzij…) en hoe dichter je de camera bij je lichaam houdt, des te minder kans op bewogen foto’s doordat je armen bewogen. Hoe compacter je jezelf kunt maken, des te beter. Je lichaam wordt je statief.

Spiegelreflexcamera

Leg de lens van je spiegelreflexcamera in je linkerhand, de body van de camera rust tegen je pols. Hierdoor kun je de camera vrij een richting op draaien, maar toch stevig vasthouden als je ook je rechterhand plaatst. Bij de meeste lenzen kun je zo met je duim en wijsvinger de scherpstelring of zoom bedienen. Plaats je rechterhand aan de rechterkant van de camera, de duim aan de achterkant, je wijsvinger lichtjes boven de ontspanknop en je drie andere vingers aan de voorkant van de camera. De meeste camera’s hebben hier ook een uitsparing voor je vingers, het zou natuurlijk moeten aanvoelen. Houd de camera stevig vast, maar probeer hem niet fijn te knijpen want dan krijg je juist weer meer beweging. Dezelfde houding werkt ook als je de camera in de verticale stand houdt.

Een goede illustratie van hoe de camera vast te houden geeft Chris Marquardt van de “Tips from the Top Floor” podcast. Sowieso een hele goede podcast om je op te abonneren als je Engels begrijpt, vrijwel elke week een nieuwe video en een audio podcast.

Compactcamera

In het geval van een compactcamera zul je zien dat je de camera eigenlijk met vier vingers (duim en wijsvinger van beide handen) vasthoudt, gedicteerd doordat je het LCD scherm goed wilt kunnen zien en daarvoor moet je de camera op afstand houden. Twee vingers bovenaan en twee onderaan de camera. Vaak zie je dat mensen hun overgebleven vingers aan de voorkant van de camera houden, waardoor je het risico loopt dat je vinger in beeld komt of je het effect van de flits beperkt. Door de twee vingers boven en onder zo veel grip op het oppervlak van boven en onderkant van de camera te geven (dus ze zo dicht mogelijk naar elkaar te bewegen) en de andere drie vingers te buigen en daar de camera tegenaan te drukken creëer je toch een stevige houding. Hier een goede illustratie hiervan.

Bij een spiegelreflexcamera kijk je door de zoeker, dus de camera is al lekker dichtbij. Bij een compact camera kijk je op de LCD, hiervoor moet je de camera iets verder weg houden. Probeer dit binnen 25-30cm te houden en druk je ellebogen in je zij, hierdoor voeg je meer stabiliteit toe. Leunen tegen een stevig object is ook een goed idee. Laat je ellebogen rusten op een muurtje of leun met je volle gewicht tegen een muur aan (mits beschikbaar) of laat een knie op de grond rusten. Ook kun je je voeten iets spreiden om een steviger houding aan te nemen als je staat.

Ademen

Op het moment van afdrukken kan het soms goed werken om even stevig in te ademen en dit vast te houden of uit te ademen en dat vast te houden. Hierdoor verminder je nog meer de beweging van je lichaam. Ik merk dat ik dit vooral doe bij het maken van Macro foto’s uit de losse hand. De beperkte scherptediepte en de relatief langzame sluitertijden (1/50s op 100mm is niet ongewoon) vereist dat je je camera zostil mogelijk houdt, anders ben je je scherpe punt weer kwijt en moet je opnieuw focussen. Dit leidt er ook toe dat ik soms moet ‘bijkomen’ door even een pauze te nemen vanwege de ingespannen werkwijze.

Rust

Waar ik mezelf ook vaak op betrap is dat ik tijdens het lopen een onderwerp zie, dan even stilhoud om ‘te mikken’, maar tijdens het afdrukken al bijna weer op pad ben op zoek naar de volgende foto. Mijn hersens zijn al bezig met de volgende stap. Hierdoor is het moment van afdrukken en het moment van de camera van je gezicht weg bewegen soms te dicht op elkaar, waardoor je ook weer bewogen foto’s kunt krijgen.

Eigenlijk kun je hierbij het beste doen wat je ook bij ‘panning’ doet. Met panning beweeg je de camera na het afdrukken nog mee met het object, ook al heb je de foto dan al. Dit voorkomt dat je tijdens het volgen van de auto en net na het afdrukken de camera laat stoppen terwijl de sluiter nog niet dicht is. Bij stilstaande onderwerpen druk je af en houd je de camera nog een seconde in dezelfde stand. Dit geeft je wat meer innerlijke rust (jawel) en meer kans op een scherpe foto.

Pfoe, want kun je veel over dit onderwerp vertellen. Als laatste tip weer een nuance, ook bewogen foto’s kunnen erg mooi zijn, de meest extreme vorm is wel “Camera Tossing“. Gooien met de camera.