Ik ben een week in Schotland om een korte vakantie te vieren, maar vooral ook om nieuwe landschapsfoto’s te maken. Aan de hand van een paar foto’s die ik de afgelopen dagen heb gemaakt wil ik aandacht besteden aan het vrij houden van elementen in je composities.
Als we een compositie maken zijn we vaak op zoek naar de meest eenvoudige compositie. Hoe minder elementen hoe beter, maar vaak komt het er op neer dat we een aantal elementen moeten combineren om een interessante compositie te krijgen.
Bij het maken van een compositie is het goed om aandacht te hebben voor de relatie van de elementen en waar ze in beeld komen te staan. Over het algemeen wil je voorkomen dat belangrijke elementen elkaar raken en een negatieve invloed in de compositie geven. Door de elementen ruimte te geven in het beeld spelen ze elk hun rol.
Het beeld oogt druk doordat met name de rotsen in het midden en de berg bovenin de boom doorsnijden – Canon EOS 5DmkII, 70mm (Canon 70-200mm F4L IS), 20s op f/16, ISO 100
Onderstaande foto bevat nog meer elementen dan de voorgaande foto, maar toch eist één element alle aandacht op doordat die ruimte heeft gekregen (en in het midden staat) in de compositie:
Best veel elementen, maar volgens mij is toch duidelijk wat het belangrijkste element is – Canon EOS 5DmkII, 45mm (Canon 24-105mm F4L IS), 1/30s op f.8, ISO 100
Door een stap naar links of rechts of de camera omhoog of omlaag te bewegen kun je de relatie tussen de elementen in het beeld veranderen. Een klein stapje heeft soms al een groot effect en het loont de moeite hier goed aandacht aan te besteden.
Bedenk ook dat de gebruikte lens invloed heeft op hoe elementen in beeld staan. Door een telelens te gebruiken worden elementen op elkaar gedrukt waardoor je nieuwe relaties kunt leggen, maar ook vreemde overlappingen kunt krijgen, denk aan een boom die uit iemands hoofd lijkt te groeien.
De stenen en het riet vormen een diagonale lijn die het oog door het beeld leiden, expres is een hoger standpunt gekozen om het riet de onderkant van de berg niet te laten raken – Canon EOS 5DmkII, 22mm (Canon 17-40mm F4L), 5s op f/16, ISO 100
Met een groothoeklens komen elementen verder van elkaar te staan, dit effect kun je positief benutten, maar misschien leidt het er ook wel toe dat je twee verschillende foto’s in één foto krijgt.
Ook de kijkhoek is van invloed. Voor onderstaande foto wilde ik bijvoorbeeld de boom (dezelfde als van de eerste foto) los van de horizon krijgen, maar de plek waar ik stond en de maximale hoogte van het statief stonden dat niet toe.
Eerst zocht ik het iets hogerop, maar de hoek kwam daardoor niet goed uit. Door de benen van het statief iets compacter te maken kwam de camera net iets hoger te staan – en daarmee minder stabiel – en kon ik toch net er voor zorgen dat horizon en boom los van elkaar kwamen te staan.
Canon EOS 5DmkII, 127mm (Canon 70-200mm F4L IS), 15s op f/22, ISO 100
Zoals eerder gezegd, het gevaar van elementen vrij maken is dat er uiteindelijk misschien twee foto’s kunnen ontstaan. Is de foto dan misschien niet sterker als je de elementen niet combineert, maar elk element afzonderlijk vastlegt en maximale aandacht geeft in de compositie.
Ook bij onderstaande foto zijn de elementen vrij gemaakt van elkaar, maar misschien wel iets te vrij waardoor je je in eerste instantie niet meteen realiseert dat de berg en de boom deel uit maken van dezelfde foto. Misschien hadden ze nog iets dichter op elkaar kunnen/moeten staan, hoewel de draaiing van de boom zo wel de ruimte krijgt het oog richting berg te sturen.
Canon EOS 5DmkII, 40mm (Canon 17-40mm F4L), 3.2s op f/16, ISO 100Canon EOS 5DmkII, 40mm (Canon 17-40mm F4L), 3.2s op f/16, ISO 100
Ondanks dat het Schotse landschap hier in de omgeving van Torridon niet heel druk oogt is het toch, zoals overal, van belang aandacht te besteden aan de compositie, om elementen logisch samen te voegen en elkaar niet in de weg te laten zitten. Ik ga nog even door oefenen.
Less is more.
Dit gezegde klinkt wellicht als een dooddoener.
Maar wat mij betreft vaak waar bij landschapsfotografie.
Het voorbeeld van de boom en het berglandschap kan bijna doormidden geknipt worden, waardoor je 2 rustigere en m.i. interessantere foto’s krijgt.
Complimenten voor je prachtige foto’s en geweldige artikel. De stenen in het riet is mijn favoriet. De sfeer is geweldig door de mooie kleur en compositie.
Fijne uitleg wederom en goed gebruik van foto’s.
Ik lees dit iedere keer met veel plezier.
Wens jou dan ook nog heel veel fijne oefentijd! Geniet er van.
Prachtige foto’s en weer een mooi artikel.
mvg,Jan
Fijn van je artikel te lezen en te zien dat je in dit jaargetijde mooie foto’s kunt maken in Schotland. Ik en mijn vrouw hebben jaren geleden verscheidene jaren in Inchnadamph in de jeugdherberg verbleven. Mooie wandelingen gedaan en mooie foto’s gemaakt. Deze tijd van het jaar is de mooiste om foto’s te maken en nog allerlei andere redenen. Ik wens je een fijne vakantie.
Francois
Hallo Kenneth,
Misschien een vreemde vraag:
Je foto’s van en over Schotland inspireren me enorm, Zodanig zelfs dat ik er zelf foto’s wil gaan maken. maar als je nog nooit in Schotland bent geweest, zoals ik, dan lijkt me een georganiseerde trip meestal effectiever denk ik.
Heb je misschien tips of wellicht ken je een workshop aldaar?
Ben heel benieuwd en alvast bedankt voor je reactie.
gr Stefan
Ik ben er nu 8 x geweest en eigenlijk is Schotland één groot fotoparadijs. Mijn ervaring is kies een streek uit boek een B&B en ga alleen in die streek fotograferen. Volgende keer pak je een ander gebied. Mooi om te beginnen zijn Loch Lomond en de Trossachs of de Highlands. Als je gaat rondreizen gaat zie je meer maar gaat ten koste van je fotografietijd.
Hallo Jan,
Bedankt voor je reactie. ik ga me eens verdiepen in de genoemde regio’s.
Gezien je 8 x ervaringen, nog een advies mbt het jaargetijde…..of is het zo mooi dat ieder jaargetijde haar eigen schoonheid heeft?
gr Stefan
Zo doe ik het ook, in mijn geval boek ik vaak een self-catering cottage, heel betaalbaar buiten het seizoen en ga dan naar verschillende plekken in het gebied waar ik verblijf.
Ik heb meerdere weken op Isle of Skye doorgebracht, verder een week in de omgeving Glencoe, een week in de buurt van Loch Tay, hale week in Inverness, een week op Isle of Harris, bij een foto workshop op Isle of Eigg (beperkt bereikbaar, geen auto’s) en nu een week in Torridon. In bijna alle gevallen is de beschikking over een (huur)auto wel aan te bevelen in Schotland, er is beperkt OV.
Ik kies meestal voor de periode rond de herfstvakantie, laat oktober begin november zijn de herfstkleuren vaak op hun mooist. Ook kun je later opstaan en kun je meer overdag fotograferen, omdat de zon minder fel is of wordt weggedrukt door regenbuien.
September zijn vaak de eerste twee weken heel mooi en behoorlijk droog, je pikt wel net het staartje van het muggenseizoen mee. In het voorjaar heb je in de meivakantie al vaak hard licht en moet je vroeg op pad, maar toen ik op Isle of Skye was dit jaar was het heel de week droog en heb ik veel kunnen fotograferen. Beter is waarschijnlijk iets eerder in het voorjaar. De winter heb ik nog nooit geprobeerd.
Mocht je nog locaties en foto’s willen zien, op http://www.schotlandfotograferen.nl heb ik al een aantal locaties omschreven. Ik moet dit nog bijwerken met andere locaties uit mijn archief en met wat ik hier in Torridon heb geleerd.
Hallo Kenneth,
Ook bedankt voor je reactie, ga me komende weken zeker verdiepen in een boeiende fotoreis naar Schotland ergens volgend jaar.
Voel de inspiratie nu al opkomen.
Gr Stefan
Opnieuw een heel boeiend en voor mij als beginner leerzaam artikel en prachtige foto’s. Helemaal top!!!
Je laat goede voorbeelden zien, Weer een zeer interessant stuk om te lezen. De foto’s spreken mij bijzonder aan, omdat ik ook een paar keer in Schotland ben geweest. Een waar walhalla voor fotografen. Het licht is daar uniek.
Veel (foto) plezier nog in Schotland.
grt. Greetje
Erg leuk om deze reeks te lezen omdat ik net in september in hetzelfde gebied was (Torridon-Skye). Veel herkenbare situaties dus, je tips had ik graag tevoren gelezen :-)
Voor de vergelijking: een miniselectie staat op mijn natuurfotosite http://www.apalca.nl
Trouwens, wie weet zijn deze gidsjes nuttig voor Schotlandgangers http://dvattika.com/category/store/ebooks/ – met fotolocaties en tips voor geschikte tijdstippen. Ik ken ze niet, zag ook die pas toen ik alweer terug was. Misschien weet iemand anders of het de moeite waard is.