- Grijsverloop ND filter, landschapsfotografie geheim
- Polarisatiefilter, betere kleuren en minder reflecties
- Lee 105mm circulair polarisatiefilter
- Grijsverloopfilters in de praktijk
- Lange sluitertijden met ND Filters
- De voor- en nadelen van Liveview
Eén van de grootste geheimen van landschapsfotografie, die een grote impact hebben op de foto’s die je kunt nemen, is het grijsverloopfilter. Verloopfilters worden veel gebruikt voor landschapsfotografie, omdat het belangrijk is dat het zowel in lichte delen als donkere delen genoeg detail zichtbaar is. Door een grijsverloopfilter te plaatsen is het niet meer nodig een compromis te vinden tussen uitgebeten luchten en diepe zwarte schaduwen.
Bij fotografie heb je vaak te maken met compromissen. Beperkingen in de omgeving waar je fotografeert, het aanwezige licht en het onderwerp kunnen er toe leiden dat je niet helemaal je visie kunt uitleven. Dit komt bijvoorbeeld duidelijk naar voren als je op een mooie zonnige dag een gebouw dat in de schaduw staat fotografeert en ook die mooie blauwe lucht wilt meepakken.
Je zult dan zien dat de lucht wit wordt uitgebeten als je de belichting instelt op het gebouw of dat het gebouw erg donker wordt als je de belichting instelt op de lucht. Door ergens in het midden te gaan zitten met de belichtingsinstelling behoud je een gedeelte detail in het gebouw en een gedeelte detail in de lucht. Maar het is een duidelijk compromis en meestal komt het er op neer dat je kiest voor dat deel van het beeld dat het belangrijkst is en dus het meeste detail moet hebben.
Beperkingen
Dat je de keuze moet maken komt door een beperking die de sensor van elke digitale camera heeft, het dynamische bereik van de camera. Het dynamische bereik is het verschil tussen de lichtste delen en de schaduwen in een foto. Een digitale camera kan over het algemeen 7 F-stops (stappen naar links of rechts op de lichtmeter) contrastverschil aan, waar het menselijk oog makkelijk tot 10-14 F-stops contrastverschil kan zien.
Elke F-stop betekent een halvering of verdubbeling van de hoeveelheid licht die op de lens valt. Je kunt dit ook op je camera zien, de lichtmeter heeft vijf stappen van -2 (erg donker), -1 (donker) naar 0 (midden), +1 (licht) en +2 (erg licht). Ook in het histogram kom je deze verdeling weer tegen. In de ‘echte’ wereld is het verschil tussen de lichtste en donkerste delen vrijwel altijd maximaal 10 F-stops. Je camera mist dus nogal wat detail als je op pad gaat.
Als de lucht heel fel is en de voorgrond erg donker dan is het contrastverschil al snel meer dan 5 stops en dan ga je detail in de lucht (wit uitgebeten) of de voorgrond (erg donker) verliezen. Soms kan dit een creatieve keuze zijn (zoals de foto hierboven), maar het kan soms ook een ongewenst effect geven. Om het contrastverschil te verminderen bestaan er een aantal mogelijkheden. De eerste mogelijkheid is om gebruik te maken van een flitser om het donkere deel bij de lichten waardoor het contrastverschil afneemt. Het bereik van zo’n flitser is echter erg beperkt als je over gebouwen en landschappen praat.
Een andere truc om dit tegen te gaan is door verschillende foto’s van hetzelfde onderwerp te nemen en deze dan in een grafisch bewerkingsprogramma (zoals Photoshop, Paintshop Pro of Coreldraw) samen te voegen. Je creëert dan een zogenaamde ‘high dynamic range’ (hdr) foto. Dit is relatief veel werk en bij onderwerpen die bewegen heb je niet de tijd drie foto’s te nemen.
Dit kun je ook nog in een grafisch programma (zoals Adobe Lightroom of Adobe Camera Raw) opvangen door drie varianten van de foto te maken met verschillende belichtingstijden, een zogenaamde High Dynamic Range (HDR) foto. Als je in het RAW formaat fotografeert kun je dit zonder kwaliteitsverlies een heel eind redden. Echter detail die je hebt verloren (vooral in de lichte delen) tijdens het nemen van die ene foto kun je nooit meer terug halen.
Grijsverloopfilter
Hier komt de ‘Graduated Neutral Density Filter’ (in het Nederlands een ‘gradueel dichtheidsfilter’ of ‘grijsverloopfilter’) om de hoek kijken. Dit filter, dat je voor de lens plaatst, begint bovenaan donker en loopt dan langzaam over naar het onderste deel dat volledig doorzichtig is. Vergelijk het met de blauwe strook die op de voorruit van een auto zit. Het donkere deel zorgt er voor dat er minder licht op dat deel van de sensor kan vallen waardoor het contrastverschil tussen de lichte en donkere delen minder wordt.
Normaal gesproken plaats je het donkere deel over de lucht, met de overloop van donker naar licht op de horizon (over het algemeen op 1/3 of 2/3 van het beeld). Hierdoor valt er minder licht afkomstig van de lucht op de sensor, waardoor het contrastverschil tussen de lucht en de voorgrond minder groot wordt. Hierdoor heb je weer meer kans om in zowel de voorgrond als de lucht een detailrijk beeld te maken.
Voor landschappen met een prominente horizon met weinig verticale objecten kun je gebruikmaken van een filter met een harde lijn (hard graduated), heeft de scène één of meerdere verticale objecten, dan kan het beste gebruik worden gemaakt van een filter dat van donker naar licht verloopt met een zachtere overgang (soft graduated). Je hebt ook verschillende kleuren filters om bijvoorbeeld de scène blauw of geelachtig (tobacco) te maken.
Hoe goed een filter is wordt mede bepaald door of je echt neutrale kleuren hebt of dat er toch nog een blauwe of rode gloed over de foto valt. Lee Filters worden onder de beste filters gerekend, andere veelgebruikte filters komen van Tiffen, B+W, Hoya en Cokin (die laatste gebruik ik zelf, ook weer een compromis tussen kosten en effect).
Afhankelijk van de lichtomstandigheden en het gewenste effect moet het donkere deel relatief licht of relatief donker worden. Daarom kun je de grijsverloopfilters in verschillende sterktes krijgen, alle aanbieders verkopen ze los maar ook als set. De waarde op het filter geeft aan met hoeveel stops het licht in het donkere deel afneemt.
Om het maar weer eens overzichtelijk te houden verschilt per fabrikant wat de waarde op het filter betekent. 1-Stop donkerder wordt bij B+W, Cokin en Hoya uitgedrukt als ND2 of ND2X, bij Lee en Tiffen wordt het uitgedrukt als 0.3ND. 2-Stops verschil is ND4 of ND4X en 0.6ND en 3-stops verschil is ND8 of ND8X en 0.9ND. Heb je maar geld voor een enkele filter, dan is de ND4/0.6 filter het beste compromis. Verder kun je de filters ook nog eens bovenop elkaar plaatsen waardoor je het effect nog verder versterkt.
Het is vanaf Lightroom 2.0 ook mogelijk om het grijsverloopfilter achteraf digitaal in te voegen en tot op zekere hoogte geeft dit hele mooie resultaten zonder te hoeven investeren in de filters. Toch zul je zien dat dit niet altijd het beste effect geeft. Is de lucht helemaal wit uitgebeten dan zal dit digitale filter hier niet meer detail uit kunnen halen.
De filters zijn ook een creatief middel om de scène te beïnvloeden, als je bijvoorbeeld een extra donker filter kiest dan zet je een donkere wolkenlucht nog eens extra aan of je maakt de elementen in de schaduw nog belangrijker in de foto.
Onderdelen
Voor een grijsverloopfilter heb je drie onderdelen nodig: de filter(s), de filterhouder en de filter adapter. De filters zijn vaak 100mm tot 130mm breed. Je moet in ieder geval zorgen dat alle lenzen waarvoor je het filter wilt gebruiken binnen die maat passen, 100mm is meestal voldoende. Bij groothoeklenzen krijg je soms op de wijdste stand zwarte randen in beeld, dan kun je de houder nog omdraaien. Er is dan ruimte voor één filter. Is dat te weinig dan is 130mm aan te raden (maar ook duurder).
De houder komt ook in één maat, breed genoeg om één of meerdere filters in te kunnen schuiven. De filterhouder kan zowel horizontaal als verticaal worden gebruikt. Sommige fotografen houden een filter tegen de lens gedrukt met één van hun handen, maar dit is alleen een werkbare oplossing als je gebruik maakt van een statief. Beter is zo’n filterhouder aan te schaffen, ze zitten standaard in de starterkits.
Het variabele deel in het geheel is de filteradapter, deze schroef je op de schroefdraad van de lens en per lensmaat heb je dus zo’n filteradapter nodig. De filterhouder wordt om deze adapter geklemd en zorgt er voor dat het filter zo dicht mogelijk tegen de lens wordt gedrukt zodat er zo min mogelijk interne reflecties kunnen ontstaan.
Ongeveer twee jaar geleden kocht ik deze set (die ik nog steeds gebruik) met 100mm filters voor mijn Canon 30D:
1 x Cokin Z Pro Grad ND Kit (drie sterktes filters, filterhouder en opbergmapje)
1 x Cokin Z adapterring 72 mm
1 x Cokin Z adapterring 77 mm
Op mijn huidige camera, de EOS 5D, met 17-40mm lens valt een stukje van de filterhouder in de lens op de wijdste stand als ik hem in de ‘goede stand’ gebruik, door de filterhouder om te draaien zijn er in de hoeken geen donkere randjes te zien. Heb je meer filters nodig, dan moet je op zoek naar een filter van 130mm breed.
Werkwijze
Als je op zoek bent naar de ideale belichting van een scène dan moet je eerst meten wat het contrastverschil is tussen de verschillende delen. Kies hiervoor de spotmeting instelling gecombineerd met de Av of de handmatige instelling (zodat het diafragma gelijkt blijft) op de camera. Dan richt je eerst op de lucht en druk je de sluiter half in en kijk je naar de sluitertijd die de camera aangeeft op een bepaald diafragma en vervolgens richt je op de grond en kijk je welke sluitertijd de camera dan aangeeft.
Vervolgens moet je berekenen hoeveel stops er tussen zitten en daar de 7 stops (als je gebruik maakt van het RAW formaat, anders 5) die de camera standaard kan zien vanaf halen. De waarde die overblijft is de compensatie die het filter moet bereiken om niet een uitgebeten lucht of donkere grond te krijgen. Let op, de meeste camera’s springen ook met 1/2 of zelfs 1/3 stop tussen de instellingen.
Als het contrastverschil 10 stops is en je camera sensor 7 stops maximaal aan kan, dan heb je 3 stops compensatie nodig in het lichste deel van de foto om het contrastverschil binnen de mogelijkheden van je digitale camera te brengen. Kies dan bijvoorbeeld voor een ND8/ND8X/0.9ND filter.
Is het contrast erg groot, dan betekent dit dat je veel stops verschil hebt tussen de lichte en de donkere delen en dan zul je filters moeten combineren. Je kunt er maximaal drie plaatsen in de houder. Tijdens een zonsondergang gebruik ik meestal de twee sterkste filters en haal ze langzaam weg als het contrast minder wordt.
Vaak doe ik het ook gewoon op gevoel en controleer ik het in het histogram op de camera of het gewenste effect wordt bereikt en maak dan eventueel een aanpassing. Over het algemeen is een ND4 (2 stops) voldoende voor de meeste situaties.
Let op, bij meerdere filters loop je wel kans op meer flare, zeker als er wat stof of vuil op zit.
Voorbeelden
Het effect van het filter zie je heel duidelijk in onderstaande voorbeelden. De luchten zien er veel heftiger uit, doordat veel meer van het detail van de lucht op de sensor wordt vastgelegd. Als je dan ook nog eens een spectaculaire lucht hebt, dan kan het effect erg dramatisch zijn. Ook zullen verder gelegen delen (die boven de horizon uitkomen) sterker worden weergegeven.
Conclusie
Over het algemeen heb je dus veel meer detail in de lucht en voorgrond in je foto. Nadelen? Die zijn er ook, een Cokin setje met drie filters, een filterhouder en twee verloopringen om op je verschillende lenzen te schroeven kost makkelijk €200+. En dan staat Cokin nog niet het hoogst aangeschreven. Ook moet je oppassen met objecten die door de horizon snijden, ook zij zullen bovenaan donkere delen krijgen. Maar als je veel landschappen fotografeert/gaat fotograferen dan kan de aanschaf van een setje best de moeite waard zijn.
Erg interessant artikel en ik wil naar aanleiding hiervan zeker een grijs verloopfilter aanschaffen voor m’n groothoeklens (Canon EF 16-35mm F/2.8 L USM mark II). Bij het zoeken naar een geschikt filter blijkt dat deze helemaal niet in deze maat (82mm) worden aangeboden. Kijk ik niet goed of moet ik zoeken naar een andere oplossing?
Hoi Jan,
Op dit punt is mijn artikel niet duidelijk denk ik, zal dit binnenkort gaan aanvullen.
Voor een grijsverloopfilter heb je drie onderdelen nodig: de filter(s), de filterhouder en de filter adapter. De filters zijn vaak 100mm tot 130mm breed. Je moet in ieder geval zorgen dat alle lenzen waarvoor je het filter wilt gebruiken binnen die maat passen, 100mm is meestal voldoende, maar met groothoeklenzen krijg je soms op de wijdste stand dan zwarte randen in beeld, dan is 130mm aan te raden (maar ook duurder).
De houder komt ook in één maat, breed genoeg om één of meerdere filters in te kunnen schuiven.
Het variabele deel is de filteradapter, deze schroef je op de schroefdraad van de lens, hier omheen klemt de filterhouder. In jouw geval heb je dus een filteradapter nodig van 82mm om deze op de 16-35mm te kunnen schroeven.
Mijn set (die ik nog steeds gebruik) bestaat uit:
1 x Cokin Z Pro Grad ND Kit (drie sterktes filters, filterhouder en opbergmapje)
1 x Cokin Z adapterring 72 mm
1 x Cokin Z adapterring 77 mm
Op mijn EOS 5D met 17-40mm lens valt een stukje van de filterhouder in de lens op de wijdste stand waardoor donkere randjes ontstaan. De Z filters van 100mm zijn eigenlijk niet groot genoeg voor ultragroothoek op full-frame, een 130mm is dan beter. Afhankelijk van of je een crop of full-frame camera hebt kan het voor de 16-35mm dan ook beter zijn de 130mm kant op te gaan.
Op de site van Cokin staat een overzicht van filtermaten en hoe de boel in elkaar schuif. Andere fabrikanten hebben vergelijkbare maatvoeringen.
Hoi Kenneth,
Dank voor je snelle en accurate antwoord. Dit was inderdaad niet duidelijk geworden na het lezen van het artikel. Ik gebruik een full-frame camera, zou ik dan (bij Cokin) moeten kiezen voor de X Pro series?
Groeten,
Jan
Hoi Jan, volgens het overzichtje van Cokin is dat inderdaad het meest van toepassing op deze setup.
Hallo iedereen,
Ik heb een Z-Pro filter set van Cokin gekocht met een grad setje erbij.(verloop)met een 17-55 2.8 lens
Nu loop ik tegen de volgende problemen aan :
-Ik zie bij sommige foto`s de reflectie van mijn camera terug in de foto`s van de weerkaatsing in de filters ?
-Hoe kan ik het beste een lichtmeting doen, mijn Canon 400D heeft volgens mij geen aparte lichtmeting functie.
Ik kan niet echt bepalen hoeveel filters erin moeten….nodig heb.
Ik wil bijv. een foto van een meer maken met een lange sluitertijd, en de zon aardig fel in de voorgrond.
Nu ga ik als volgt te werk
1. Ik heb een grad 8 op mijn filter zitten, AV stand diafragma op 22, iso op 100 hierdoor krijg ik een hele lange sluitertijd.
(Ik gebruik een statief)
Nu maak ik de foto op bij 1/3 sluitertijd……het water heeft nu een mooie wolkachtige (beetje) effect maar de mooie wolkenpartij is niet meer aanwezig, beetje matig.
Als ik de foto ga overbelichten of onderbelichten dan is of de wolkenpartij compleet wit of de voorgrond is te donker of te licht.
De zon is aardig fel omdat hij onder gaat rond 18.00 uur.
Bedankt alvast.
Hoi Theo,
Om reflecties tegen te gaan is het in ieder geval belangrijk om het filter zo dicht mogelijk tegen de lens te hebben, dus in het sleufje het dichtst bij de camera.
Je kunt meten hoeveel dit is door voor spotmeting te kiezen op de camera, bij Canon ziet het icoon waarmee je het instelt er uit als een rechthoekje met een puntje in het midden en twee halve cirkels er omheen. Je moet de stand kiezen waarbij je op de LCD een icoontje krijgt met een puntje in het midden.
Dan richt je eerst op de lucht en druk je de sluiter half in en kijk je naar de sluitertijd die de camera aangeeft op f/22 en vervolgens richt je op de grond en kijk je welke sluitertijd de camera dan aangeeft. Vervolgens moet je berekenen hoeveel stops er tussen zitten en daar de 7 stops die de camera standaard kan zien vanaf halen. De waarde die dan overblijft is de compensatie die het filter moet bereiken om niet een uitgebeten lucht of donkere grond te krijgen.
Bij de zonsondergang is het contrast erg groot. Dit betekent dat je veel stops verschil hebt tussen de lichte en de donkere delen en dan zul je filters moeten combineren. Je kunt er meerdere plaatsen in de houder, ik kies meestal de twee sterkste filters tijdens een zonsondergang en haal ze langzaam weg als het contrast minder wordt. Soms doe ik het ook gewoon op gevoel en controleer ik het in het histogram en maak dan eventueel een aanpassing.
Let op, bij meerdere filters loop je wel kans op meer flare, zeker als er wat stof of vuil op zit.
Ik hoop dat je dit al wat verder helpt? Ik zal dit artikel binnenkort verder aanvullen, er valt nog wel wat meer te vertellen dan er nu staat.
Hoi Kenneth,
Bedankt voor je snelle en duidelijke antwoorden, mijn dank !
Ik heb nog een paar onduidelijkheden, ik heb de stops nooit echt lekker begrepen,
-Zijn dit nou de “echte” stops die je moet hanteren/tellen :
8s – 4s – 2s – 1 – 1/2 – 1/4 – 1/8 – 1/15 – 1/30 – 1/60 – 1/125 – 1/250 – 1/500 – 1/1000 – 1/2000 – 1/4000
De extra tussen sluitertijden van bijv. 1/80 en 1/100ste hoef ik die dan niet te zien/tellen als een “stop” ??
Stel de lucht is 1/2000ste en de grond is 1/4ste op diafragma 22 dan zijn dat 9 stops – 7 stops aftrekken van de camera (sommige zeggen 5) hou je 2 stops over, dan zou je een grad pakken van ??? 2 de 0.2 van cokin.
Stel ik wil het water / rivier wolkachtig maken, moet ik dan een extra volledige neutrale ND filter van cokin gebruiken of kan het dan ook anders ?? bijv. sluitertijd TV instellen op bijv. 8s meten op het water en dan de lucht meten ? en dan de stops weer tellen.
Lijkt logisch, alleen krijg ik dan vreemde niet gewenste diafragma`s denk ik, ik werk liever met de AV stand.
Bedankt en super site trouwens !!
Hoi Theo,
Klopt, de meeste camera’s hebben tegenwoordig stapjes van 1/3, dus elke drie stappen is een stop. De stops corresponderen met de -2, -1 0 +1 en +2 op de lichtmeter van de camera, dat zijn er inderdaad 5. In het RAW formaat heb je de kans nog wat extra licht er uit te peuteren, vandaar tot 7.
Op mijn Cokins staat alleen ND2, ND4 en ND8, 2 stops is de ND4.
Een extra ND filter of polarisatiefilter kan inderdaad effectief zijn om de sluitertijd te verlengen. Heb je die niet, dan kun je ook compenseren in de Av stand door over te belichten (EV+), dan wordt de sluitertijd ook langer. Andere optie, met de meeste controle, is om de handmatige stand te gebruiken (evt. met Av als startpunt) en volledige controle te nemen over zowel sluitertijd als diafragma.
Dank voor het compliment, ik hoop dat je er iets aan hebt :)
Het artikel is aangevuld aan de hand van bovenstaande vragen. Bedankt!
Beste Kenneth,
ik was op zoek naar info over grijsverloop- en polarisatiefilters en kwam zo op jouw, overigens prachtige, website terecht. Na beide artikels te hebben gelezen, zit ik nog met volgende vraag: waarom verkies jij een Hoya of Tiffen polarisatiefilter terwijl jouw Cokin Z-Pro ND grad kit het gebruik van een Cokin polarisatiefilter in dezelfde houder mogelijk maakt? Is dit enkel omwille van de kostprijs van de Cokin Z-Pro polarisatiefilter (>200 euro), wat ik goed zou kunnen begrijpen, of zijn er andere redenen?
Ik vraag het omdat ik overweeg dezelfde Cokin kit te kopen, maar niet goed weet of ik nu voor de Cokin polar-filter zou gaan, dan wel een afzonderlijke Hoya/Tiffen.
Alvast bedankt voor je advies en felicitaties met je website.
Groeten.
Hoi Johan,
Dankjewel voor het compliment, leuk te horen dat je iets aan mijn schrijfsels hebt, daar doe ik het voor :)
Ik heb niet een bewuste keuze gemaakt voor een opschroefpola ten opzichte van een polafilter in een houder, het grijsverloopfilter kocht ik enkele jaren nadat ik het polafilter had. Voor mij speelt wel de prijs mee om niet nu alsnog een pola voor een houder te kopen. Een polafilter in een houder is groter dan wat je normaal nodig hebt voor de doorsnee van de gemiddelde lens en daarmee goed aan de prijs.
Ik heb het polafilter eigenlijk nooit gemist als ik mijn grijsverloopfilter gebruik, maar ik kan me voorstellen dat er situaties zijn waarop je hem zou willen gebruiken. In dat geval zou je misschien ook wel een pola op je lens kunnen hebben en het grijsverloopfilter dan met de hand voor de lens houden.
Hey Kenneth,
bedankt voor je snelle en verduidelijkende reactie. Nog een klein vraagje over het gebruik van polafilter. Zoals velen heb ik op de meeste lenzen een UV filter of iets dergelijks zitten, om de lens te beschermen. Draai je de polafilter daar gewoon op, of toch maar eerst die andere filter er afhalen?
Nogmaals bedankt.
Groeten
Hoi Johan,
Ik heb het UV filter er altijd afgehaald (toen ik die nog gebruikte, nu heb ik eigenlijk altijd de zonnekap erop) om ongewenste lichtreflecties zo veel mogelijk te voorkomen. Daarnaast loop je meer risico op donkere randjes in de hoeken doordat het totaal van de filters hoger wordt (ligt natuurlijk wel aan de lens en of je een crop-camera of full-frame camera gebruikt of je daar daadwerkelijk last van gaat krijgen).
dag kenneth,
ik zou mij graag ook zoon setje kopen maar ik twijfel tussen de Z-pro en X-pro series momenteel heb ik alleen krop camera’s nikon D50 D90 D300 en nu vraag ik mij al zou ik toekommen met de Z-pro series (die volgens mij steviger is dan x-pro) op men groothoeklenzen (10mm is men kleinste en het is geen ficheye). en zijn er eigenlijk andere merken dan cokin die dit soort filters maakt? ik ken namelijk alleen dit merk
alvast bedankt,
michael
Hoi Michael, ik denk dat 10mm voor de Z net aan de krappe kant is, omgerekend is dat 15mm in 35mm normen. Je verliest dan ongeveer 4mm voordat je ‘safe’ zit. Ik weet niet of ze steviger zijn, ze zijn wel kleiner en dus net wat handzamer. Als je het niet erg vindt om iets in te zoomen dan kunnen de Z’s prima werken.
Cokin is zeker niet de enige, wel met een goede prijs/kwaliteit verhouding. Andere merken zijn B+W en ik gebruik sinds dit jaar zelf Lee filters. Deze zijn wel duurder.
Allereerst proficiat met u boeiende artikels.
Nu heb ik vaak het probleem dat er een te hoog verschil is in contrast en dat je dus ofwel een mooie lucht of een mooie voorgrond hebt.
Om dit op te lossen kan je dus gebruik maken van een graduele ND filter heb ik begrepen. Toch lijkt dit mij een heel gepruts en gaat dit ook enkel wanneer er niet te veel objecten verticaal geplaatst staan.
Is een andere optie niet gewoon een foto nemen met belichting van de lucht en eentje met belichting van de voorgrond en deze dan op elkaar te plakken? Of is dit iets te simplistisch?
Groeten
Andries
Hoi Andries, dat is inderdaad ook een optie om het nadeel van verticale elementen tegen te gaan. Dit vereist natuurlijk wel extra werk achteraf. Een andere optie is het maken van een HDR foto (zie ook http://www.digitalefotografietips.nl/fotosmaken/hdr-introductie/).
Goed artikel. Zelf experimenteer een tijdje met ND filters. In eerste instantie de Cokin Z kit aangeschaft. Na de eerste teleurstellende foto’s met margenta kleurzweem een setje Hitech filters aangeschaft.
Probleem dat ik heb met de Cokin filterhouder is dat ik de ND grad filters niet kan verschuiven als ik de filtehouder omgekeerd (dus de groothoekstand) gebruik. Ook bij “normaal” gebruik kan ik het filter niet geheel gebruiken in de eerste sleuf. De palletjes om het filter op de adapterring vast te zetten zitten in de weg. Is hier een oplosisng voor (palletjes weghalen)?
Ik heb tegenwoordig Lee filters en ben inderdaad geswitched van de magenta kleurzweem als je meerdere filters gebruikt. Nadeel is dat ze duurder zijn en dat de levertijd op dit moment vrij lang is.
Ik heb mijn Cokin filterhouder niet meer, maar ik meen dat de palletjes heen en weer konden schuiven, ik heb altijd die palletjes naar achter gedrukt en het filter daar tegenaan laten drukken.
Doe je het zoals op http://www.cokin.fr/cokin-data/news-product/PDF/PR_Z-PRO-photo.pdf ?
Bedankt voor je antwoord.
Ja, palletjes kunnen een beetje worden verschoven, maar niet zodanig dat ik de 10×15 cm filters helemaal in de eerste sleuf kan laten schuiven. De onderste twee palletjes zitten dan in de weg. Als ik de houder in groothoek stand gebruik, dan zit het bovenste palletje in de weg.
Misschien moet ik naar een andere houder. Heeft de Lee houder dezelfde palletjes?
Lee heeft geen palletjes, de houders waar je het filter doorheen schuift klemmen meer. Hier kun je dus vrij bewegen. Hun metalen ring om op de lens te draaien is er ook in groothoek variant.
Hier (http://www.flickr.com/photos/hewmatt/2515436256/) staat een duidelijke foto met omschrijving wat het Lee filterhouder systeem inhoudt.
Super, bedankt voor de link.
Nog een vraagje. Ik kwam op zoek naar Lee ook de lens hood van ze tegen, en ik vroeg me af of dit een goede toevoeging is. Je kan ze op de adapterring plaatsen of op de filterhouder en er zijn er met filtersleuf en zonder. Keuzes, keuzes, keuzes.
Hoi Peter, ik moet daar even induiken, want die lens hood ken ik niet.
ten eerste bedankt voor alle informatie op de site. ik wil een
grijsverloopfilter aanschaffen maar nu kwam ik ook ‘gewone’
grijsfilter tegen die je op de camera schroeft. is hier nog een groot verschil in ten opzichte van cokin
mvg, julian
Beste Kenneth
Ik ben ook van plan om een grijsverloopfilter aan te schaffen maar ik zou niet voor Cokin gaan, omdat ik gelezen heb dat er vaak kleurzweem op zit.
Lee is dan weer te duur en nu twijfel ik nog tussen Tiffen en B+W. Heb je enige ervaring met een van beide merken of kan je advies geven bij mijn keuze? Op de ene plaats lees ik dat Tiffen beter is dan B+W omdat ze van glas gemaakt zijn en elders lees ik dan dat Tiffen over het algemeen kwalitatief niet zo goed is.
Laatste aspect van het probleem bestaat erin dat je bijTiffen en B+W je filter niet kan aanpassen aan je composite, vermits er geen tussenstuk is. De overgang bevindt zich altijd op dezelfde plaats in je beeld. Ondervind jij voordeel bij een set uit verschillende stuks op dat vlak?
Ik had misschien een oplossing voor de magenta zweem. Misschien beetje rare gedachten, en weet eigenlijk niet of het werkt. Maar de tegenovergestelde kleur van magenta is groen. Als je dan een groene filter in de filterhouder erbij stopt zou de kleur dan weer neutraal worden?
Ik snap overigens niet helemaal het principe van de stops tellen. Stel dat ik voor de bovengrond een sluiterstijd van 1/2000 nodig heb en voor de ondergrond 1/2. Dan moet je dus 10 stops terug. Hoe kun je trouwens zien hoeveel stops je camera hanteert? Stel dat dit er 7 stops zijn: 10 stops – 7 stops= 3 stops. Dus dan heb je dus nd8 voor cokin nodig? Of maakt het ook nog uit hoe het diafragma ingesteld is? Mijn camera(d90) kan ook stops ertussen doen. Moet ik dan gewoon de 1/2—1/4—1/8—- enz hanteren? Sommige vragen zijn misschien al beantwoord maar wilde er iets meer duidelijkheid over hebben eigenlijk:P Maar goed artikel!! Hoop dat u mij met deze vraag kunt helpen
Groetjes Bart
Hoi Ken,
In het begin stuk geef je aan dat bij het toepassen van HDR je detail gaat missen in de lichte delen. Kun je dit verder toelichten.
Mijn ervaring is dat bij HDR vijf foto’s van een onderwerp en deze bewerkt in Photoshop je veel detail houd.
Wat is het verschil nu met een nd filter, buiten het meer werk.
Hoor graag van je.
Gr.
Arthur
Ik heb voor mijn Sony Alpha 33 mijn oog laten vallen op een Cokin set (P-serie) ND Graduated H-250 (Filter-Houder P – P121L – P121M – P121S)
Maar ik zou ook nog graag een polarisatiefilter aanschaffen. Ik kan echter alleen een rond Cokin filter vinden, dat volgens een ander forum niet (b)lijkt te passen in de houder?
Hoe los ik dit handig (en voordelig) op?
voor mijn landschapfotografie gebruik ik geen opzet filters
dat doe ik op pc met nick filters
Ik wil binnenkort een canon 10-22 kopen en wil er graag ook (een) GND filter(s) bij. Welk systeem en filter kan je mij adviseren? Ook wil ik graag in de toekomst een ND filter voor lange sluitertijden bij water. Ook advies voor dit of gebruik je alleen GND filters?
Beste Kenneth,
Ik heb met veel interesse kennis genomen van het stukje over verloopfilters.
Ik heb 2 maanden geleden Lee filters bestel + alles wat erbij hoort, houder, zonnekap, pasringen. Een rib uit m’n lijf.
Ik wist niet goed wat ik moest bestellen. Na wat googlen heb ik gekozen voor 1x 2 stops hard en 1x 2stops zacht en 1x 3stops zacht. Nu heb ik op een site van Bas Meelker gelezen dat HARDE overgangen het beste zijn. (misschien het meest gebruikt in ons vlakke land.)Zou ik er verstandig aan doen alsnog mijn bestelling (bij Konijnenberg) te veranderen in 3 stops hard???
Hoi Ton, ik heb de harde overgangen van Lee inderdaad ook aangeschaft voor een workshop aan de kust (de zachte had ik al, voornamelijk voor heuvels en bergen e.d.) en die gebruik ik nu ook meestal in landschappen. Je ziet er minder verloop mee op verticale elementen in de foto en het sluit beter aan als je een vlakke horizon hebt.
De foto’s in dit artikel zijn trouwens allemaal met zachte overgangen.
Hallo Kenneth, bedankt voor je snelle reaktie op mijn vraag.
Je antwoord is duidelijk, misschien dat ik t.z.t ook nog een 3 stops hard aanschaf, voorlopig eerst experimenteren met deze 3. Staan nu ruim 2 maanden in bestelling, heb jij enig idee van levertijden?
Wil nog even kwijt dat jouw site helemaal top is. Op bijna al mijn vragen vind ik wel ergens een antwoord op jouw site.
Succes, Ton.
Hoi Ton, ik heb even op speedgraphics.co.uk gekeken, daar lijken de filters leverbaar, behalve de Lee Big Stopper die tot december lastig te krijgen is (er is veel te veel vraag naar). Ik weet niets van een algemene vertraging, maar Lee’s proces van handmatige bewerking betekent wel dat de productie wat achter kan lopen als er opeens heel veel vraag komt.
Hallo Kenneth, wederom bedankt voor je hulp. Ik kende de site van speedgraphics nog niet, staat nu bij mijn favorieten. Het blijft gewoon even afwachten, alleen als er mooie momenten zijn om vast te leggen, is het wel een moeilijk om mijn geduld te bewaren. Ik heb geen big stopper gekocht, maar wel een 6 (of 7) stops.
Ik wens je nog een prettige zondag,
Gr. Ton