Fotograferen met tegenlicht

Tegenlicht, of contre-jour (Frans voor ‘tegen daglicht’), verwijst naar het nemen van foto’s met de camera direct in de richting van een lichtbron. Dit zorgt er voor dat onderwerpen van achteren worden belicht, waardoor details verdwijnen, een sterker contrast ontstaat tussen licht en donker, silhouetten ontstaan, schaduwen duidelijker zichtbaar worden en lijnen en vormen worden benadrukt.

Canon EOS 5DmkII, 105mm, 1/1000s op f/4, ISO 100

Door het onderwerp direct tussen camera en lichtbron te plaatsen krijg je de lichtbron te zien als een heldere vlek of een sterke gloed rond het onderwerp, in mooi avondlicht kan tegenlicht het onderwerp helemaal omhullen.

Doorzichtige onderwerpen zoals bladeren, kwallen, etc. krijgen bij tegenlicht een prachtige glans. De sterkte wordt bepaald door de sterkte van de lichtbron, hoe groter het contrastverschil, hoe groter de kans dat je onderwerp een silhouet wordt.

Dit effect werkt vooral goed als je het onderwerp tussen jou en het licht staat, maar in de achtergrond is er een schaduw of donker voorwerp. Het onderwerp wordt dan door het licht helemaal uit de schaduw getrokken:

Canon EOS 5DmkII, 200mm, 1/250s op f/4, ISO 100

Wel moet je oppassen dat het zonlicht niet direct in de lens schijnt, zelfs met een zonnekap krijg je dan ongewenste lensflare:

Canon EOS 5DmkII, 200mm, 1/125s op f/8, ISO 100

Let ook goed op dat je je lens of filters goed schoonmaakt. Zeker als je bij water fotografeert is het heel eenvoudig om vlekjes over het hoofd te zien en als de zon er dan direct op schijnt krijg je dit effect met de zonnevlekjes aan de linkerkant van de rots:

Canon EOS 5DmkII, 24mm, 0,3s op f/16, ISO 100

Overbelichting is een veelvoorkomend ‘probleem’ met tegenlicht. De felverlichte achtergrond doet de lichtmeter van de camera denken dat het onderwerp ook heel fel is, waardoor de sluitertijd wordt beperkt. Hierdoor valt er minder licht dan nodig is op de sensor om detail in het onderwerp te krijgen, waardoor een silhouet ontstaat. Dit kan natuurlijk ook een gewenst effect zijn, in dat geval hoef je niets te doen, maar is dat niet het geval dan moeten we de oplossing zoeken in belichtingscompensatie.

Canon EOS 5DmkII, 24mm, 1/80s op f/11, ISO 100

Aan te raden is om +1 of +2 EV overbelichting op de camera in te stellen als je geen gebruik maakt van de spot meting stand. Hierdoor heeft het licht van de donkere delen van de foto meer tijd om de sensor te bereiken waardoor er meer detail in het onderwerp zichtbaar is. Dit betekent echter wel dat je kans loopt dat de lucht wit uitgebeten raakt.

Als je wel gebruik maakt van de spot meting meetmethode, dan meet je de belichting in het schaduw deel van de foto, dit vereist dan geen verdere compensatie als de camera goed heeft gemeten. Probeer veel te experimenteren met de belichting en de verschillende standen zodat je de beste methode kunt kiezen als de mogelijkheid zich voordoet.

Meer informatie over fotograferen met tegenlicht kun je vinden in het artikel Creatief met tegenlicht fotograferen.