Vanochtend vroeg ging de wekker al om 04.25u om richting de heide bij Nationaal Park Veluwezoom (Posbank) te gaan. Je mag daar pas bij zonsopgang binnen, er was dus weinig tijd om het landschap vast te leggen voordat de zon zo hoog stond dat het licht te hard werd. Toch was het zeer de moeite waard en als je de komende paar weken de kans krijgt, zoek dan zeker een heideveld op om de mooie paarse kleuren vast te leggen.
De heuvels bedekt in een paars kleed – Canon EOS 5DmkII, 47mm (Canon 24-105mm), 1/8s op f/11, ISO 100 – 5 stops grijsverloopfilter (gestacked)
Deze tijd van het jaar is het licht van de zon na zonsopkomst al vrij snel zo sterk dat de kleuren minder fel worden en je minder contrast krijgt (laag licht zorgt voor schaduwen die de vorm van het landschap benadrukken), zonsopkomst en zonsondergang zijn daarom de beste tijden voor mooie heidefoto’s.
Dat betekent op dit moment dat je rond 06.30u op locatie moet zijn voor het mooiste licht tijdens zonsopkomst of tot 21.00u moet blijven plakken. Veel heidegebieden mag je pas na zonsopkomst in (en moet je bij zonsondergang uit zijn), dus je moet snel handelen.
Voorbereiding is het devies. Zorg er voor dat je tas volledig ingepakt klaar staat en dat je al een lens op je camera hebt zitten zodat je meteen na aankomst de eerste plaatjes kunt maken.
Gebruik de lijnen – Canon EOS 5DmkII, 24mm (Canon 24-105mm f4L), 1/8s op f/16, ISO 100 – 5 stops grijsverloopfilter
Grote uitdaging is het vinden van goede voorgrond en achtergrond onderwerpen om het oog verder het beeld in te leiden. De heide is van zichzelf behoorlijk kaal, met af en toe een boom. Zeker als je niet zo’n hoogteverschil hebt als bij de Posbank. Om een extra element aan de foto toe te voegen en de compositie te versterken kun je zoeken naar bomen en paden die het oog dieper het beeld in kunnen brengen.
Zeker als je richting de zon fotografeert is er al snel een groot verschil in contrast waardoor de lucht heel licht is of het landschap heel donker. Als de zon nog laag staat kun je hem verstoppen achter de boomtakken, maar lukt dat niet dan kun je ook gebruik maken van een grijsverloopfilter of meerdere foto’s nemen en deze samenvoegen met de HDR techniek.
Jee, een mogelijkheid voor reflecties – Canon EOS 5DmkII, 40mm (Canon 17-40mm F4), 1/13s op f/14, ISO 100 – 1 stop grijsverloopfilter
Vergeet niet je standpunt te wisselen. Door een laag standpunt in te nemen en de horizon op 1/3e vanaf de bovenkant van het beeld te zetten kun je de heide vanaf de voorgrond laten domineren. Is de lucht interessant dan kun je ook het omgekeerde doen en meer lucht dan heide in het beeld opnemen.
Je kunt ook op zoek gaan naar details. Met een wijd open diafragma en een telelens kun je op een specifiek plantje of tak inzoomen en de achtergrond vaag laten weergeven. Zeker als je een onderwerp hebt dat iets verder van de heide staat krijg je zo een mooie paarse achtergrond. En als je dan toch geconcentreerd kijkt, misschien kom je wel een hagedis of ree tegen.
Vergeet niet de details in het landschap – Canon EOS 5DmkII, 138mm (Canon 70-200mm f4), 1/400s op f/4, ISO 100
Een paar jaar geleden heb ik (toevallig ook van de Posbank) een artikel geschreven over het fotograferen van idee tot realisatie. Hierin staan veel praktische tips voor het fotograferen van de heide en landschappen in het algemeen.
Mooie foto’s Kenneth.
Vooral die met die spiegelende boom is verrassend.
Ik ben sinds kort aan het experimenteren met grijs(verloop) filters.
De ene keer kies jij voor 5 stops de andere keer voor 1 stop.
Hoe maak je die keus? Gewoon uitproberen en kijken of je nog knipperende details hebt ja of nee?
vrgr Ine
Hallo Kenneth,
Ik vroeg me af of in de foto met weerspiegeling (heel mooi) daar waar het gras overgaat in het water de “horizon” niet lager geplaatst had moeten worden. Ik krijg nl. een vaag gevoel van door midden snijden, bijna of het 2 foto’s zouden kunnen zijn.
Hoop dat je het niet erg vindt dat ik dit commentaar naar voren breng.
Groet,
Jacky
Hoi Ine,
Ik weet na er langere tijd mee te werken ongeveer hoe sterk ze moeten zijn, maar inderdaad kijk ik naar knipperende details (wit uitgebeten gedeelten van de foto) en het histogram om te zien of er nog meer nodig is.
Maar knipperende details zijn niet heilig, als het om een klein gedeelte gaat weet ik dat de weergave achterop de camera niet klopt met het RAW bestand en het waarschijnlijk op de computer er beter uit ziet.
Mooie foto”s van “onze” Posbank, misschien moet ik ook eens denken aan aanschaf van die grijs (verloop ) filters…..gr. Sandra
Kenneth,
Ik gebruik ook een ND fader werk wel zo makkelijk als aparte ND filters. Maar soms geeft hij wel storende strepen in het beeld.
Op internet blijkt dat dit door de brandpuntafstand van de lens komt. Heb jij hier misschien meer info over?
grtz Bart
Hoi Bart,
Ik heb geen hands-on ervaring met de ND fader, maar van http://flashraw.com/review-light-craft-workshop-fader-nd-mk-ii begrijp ik dat het met name ontstaat als je de hoogste filterwaarde gebruikt en met een groothoeklens schiet. Als je beperkt hoeveel licht wordt geblokkeerd zou je het niet tegen moeten komen.
In dit geval gaat het trouwens niet om ND filters, maar om grijsverloopfilters waarvan de bovenkant donker is om licht te blokkeren en de onderkant licht door laat. Op deze manier kun je de lucht en ondergrond meer in balans brengen zodat de camera wel beide met voldoende details kan weergeven.
Hoi Kenneth.
Ik heb weer met heel veel belangstelling je artikel gelezen. Ik ga deze week zeker met gebruikmaking van je tips naar de Veluwe Want de hei begint inderdaad al prachtig te kleuren, of ik zo vroeg op kan moet ik nog even zien.
Met vriendelijke groet,
Anton
Hallo Kenneth,
Bedankt voor jouw informatieve article.
Ik heb nog veel te doen, oefenen en ik moet duidelijk filters kopen en dan het veld in met de fiets.
M.vr.gr.
Nicholas
Beste Kenneth,
Wederom een mooi artikel.
Op mijn camera gebruik ik heel vaak een verstelbaar polarisatiefilter, geeft dit ongeveer hetzelfde effect als een grijsfilter of werkt een grijsfilter anders ?
mvg
Cees
Hoi Cees,
Het polarisatiefilter kan net als het grijsfilter licht tegenhouden, tot maximaal 2 stops licht. De sterkte van het filter is afhankelijk van hoe je hem draait, maar je verliest ook op de lichtste stand altijd wat licht.