- Toon je kunnen met een portfolio
- Toon je portfolio op je iPad
- Altijd je portfolio op zak
Het maken van een portfolio van je eigen werk is een goede manier om je fotografie onder de aandacht te brengen. Het is het visitekaartje van elke fotograaf. Een portfolio is één van de beste manieren om je kunde en visie te communiceren, maar ook één van de lastigste dingen om samen te stellen.
Visitekaartje
Belangrijk is dat je portfolio past bij het type fotografie dat je uitvoert. Het moet voor de bezoeker/kijker duidelijk zijn aan wat voor fotografie je doet, waar blink je in uit of waar richt je je specifiek op. Je hebt het portfolio misschien wel opgezet om nieuwe klussen te krijgen, dan is het wel handig om te laten zien wat je eerder in die categorie hebt bereikt en dan is het voor de toekomstige klant ook meteen duidelijk waar je je op richt.
Kies voor je portfolio een beperkt aantal categorieën die je onder de aandacht wilt brengen en groepeer je foto’s vervolgens per categorie. Populaire categorieën zijn Portretten, Mode, Dieren, Landschappen, Reizen en Architectuur, maar je kunt elke categorie maken die je wilt, zo lang alle foto’s in die categorie maar bij het thema passen. Probeer maximaal drie categorieën te kiezen.
Beperk de selectie van je foto’s tot een bepaald thema en laat alleen de beste foto’s zien
De selectie van de foto’s is één van de moeilijkste zaken bij het maken van een portfolio, je moet echt rigoureus zijn, de foto’s moeten stuk voor stuk het beste zijn wat je kunt produceren, met elke mindere foto loop je het risico dat de kijker afhaakt. Goede kleuren, scherp waar het scherp moet zijn en met goede composities. Probeer weg te blijven van ‘effecten om de effecten’ en zware bewerkingen.
Pas ook op met standaard presets in bijvoorbeeld Lightroom of Actions in Photoshop. Ze maken je werk makkelijker, maar kunnen er ook voor zorgen dat je foto’s veel op die van anderen lijken. Probeer een duidelijke eigen stijl te ontwikkelen en te laten zien. Hoe langer je fotografeert, hoe meer je die stijl zult kunnen ontwikkelen. Je portfolio is zeker geen star geheel, maar zal zich ontwikkelen in de loop van de tijd.
Foto’s selecteren
Maak je eerste selectie van foto’s en gooi vervolgens nog eens minimaal de helft weg voor de tweede selectie. Kies je beste foto’s, niet de foto’s waar je het meest aan bent gehecht. De kijker kent het achterliggende verhaal niet en je hebt niet de ruimte om de foto toe te lichten. Bij de eerste aanblik moet de foto de kijker kunnen aanspreken, in het ideale geval laten pauzeren voordat de volgende foto wordt geladen.
Probeer het aantal foto’s te beperken tot 20 a 30 foto’s, waarbij je er beter voor kunt kiezen minder foto’s te tonen als je niet genoeg toppers hebt, dan minder goede foto’s er bij te zetten om aan ‘het juiste’ aantal te komen. De kwaliteit van het portfolio is de som van het geheel, een minder goede foto trekt het niveau van de hele set omlaag, je wordt vaak beoordeeld op de slechtste foto uit de set.
Zorg er voor dat de foto’s voldoende afwisselend zijn, beperk het aantal keren dat een bepaald model of een bepaalde locatie langs komt, tenzij de resultaten zo enorm verschillend zijn dat het praktisch een nieuwe persoon of locatie lijkt.
Je bent hier natuurlijk vrij in, maar als je in een portret categorie, met tien foto’s, drie keer dezelfde persoon tegenkomt met dezelfde kleding, hetzelfde licht en een gelijkwaardige pose, dan zou het kunnen dat de kijker je professionaliteit misschien niet op waarde schat.
Heb je niet genoeg foto’s voor een bepaalde categorie, dan moet je die misschien nog niet plaatsen en er eerst voor zorgen dat je er meer voorbeelden bij krijgt. Veel aankomende fotografen kiezen er dan voor om goedkoper of gratis te werken om het portfolio aan te vullen. Pas hiermee op om niet de onuitwisbare naam te krijgen een goedkope fotograaf te zijn. Het is een kwestie van het vinden van de juiste balans, het inschatten van je kansen.
Het gaat er om dat de foto’s een goede afspiegeling vormen van de kunde van jou als fotograaf. Hoe meer verschillende soorten kwalitatief goede foto’s je kunt laten zien, hoe gemakkelijker een toekomstige opdrachtgever kan inschatten of jij de juiste persoon bent voor de klus.
Zorg voor impactvolle foto’s aan het begin, maar zeker ook aan het einde
Probeer sterk te beginnen, maar zeker ook sterk te eindigen. Plaats de foto’s niet van goed naar minst goed, de laatste foto is de laatste indruk die de kijker aan je werk overhoudt. In het ideale geval plaats je je beste foto achteraan en de tweede beste foto vooraan.
Zorg ook dat je portfolio voldoende actueel is. Kijk je foto archief eens in de zoveel maanden door of er niet een foto tussen zit die in je portfolio zou passen. Waarbij het het beste is om een andere foto daarvoor er uit te halen zodat het totale aantal foto’s gelijk blijft. Zo wordt je portfolio steeds beter. Maar misschien kom je er na een paar maanden ook wel achter dat die ene foto die absoluut in je portfolio moest toch niet zo goed is als gedacht.
Net zoals op foto deel websites is het soms niet aan te raden te vertrouwen op familie en vrienden bij het beoordelen van je selectie. Deze zullen je foto’s (onbewust) minder snel negatief benaderen in de angst je gevoelens te raken. Probeer iemand te vinden die objectief naar je foto’s kan kijken en die je vertrouwt.
Soms kun je je portfolio door een deskundige laten beoordelen, dit is van onschatbare waarde, hoewel er soms ook relatief veel geld wordt gevraagd voor deze beoordeling. De kosten-baten verhouding is hiervan niet altijd even duidelijk. Wees ook bereid het advies vervolgens weer te negeren. Het komt er uiteindelijk op neer wat je klanten van je fotografie denken en misschien nog wel belangrijker, wat jij er van denkt. Fotografie is een kunst, in dit geval jouw kunst, en daarover verschillen de meningen nu eenmaal.
Presentatie
Als je eenmaal de foto’s voor je portfolio hebt geselecteerd, dan moet je er nog voor zorgen dat mensen je foto’s kunnen vinden. Je kunt je foto’s afdrukken in een boek van mooie kwaliteit (gebonden leer, stevige kaft met dik papier) en hiermee op bezoek gaan bij potentiële klanten, je kunt er ook voor kiezen je portfolio online te presenteren.
Buachaille Etive Mor onder absoluut waanzinnige omstandigheden
Welke techniek je ook kiest, zorg er voor dat de kijker zo min mogelijk gehinderd wordt bij het bekijken van je foto’s. Muziek is eigenlijk uit den boze bij een online portfolio, bij het afdrukken in een boek moeten de kleuren van de foto kleurecht zijn en de afdrukkwaliteit goed. Grotere afdrukken of een hogere resolutie online is vaak beter, het is dan makkelijker de scherpte in te schatten.
Als je je portfolio afdrukt, zorg er dan voor dat ze in een boek zitten en niet los in een plastic zak bij de klant terecht komen. De presentatie is de eerste indruk. Vind je een boek lastig werken, dan kun je je portfolio ook in een mooie bewaardoos op goed papier afgedrukt meebrengen, misschien dat dit je eenmalig € 20-50 kost, maar dan heb je wel iets waarmee je indruk kunt maken.
Veel fotografen hebben echter (soms naast een fotoboek of een cd) een website of weblog waar foto’s worden gepresenteerd.
Online portfolio
Ik heb er zelf voor gekozen een online portfolio op te zetten. De afgelopen paar jaar heb ik foto’s gepubliceerd op mijn persoonlijke fotoblog, op Flickr en op deze website. In de meeste gevallen zijn de foto’s op volgorde van nemen gepubliceerd, het is voor een bezoeker niet meteen duidelijk wat ik als mijn beste foto’s beschouw. Daarom heb ik besloten om een portfolio gedeelte aan mijn website toe te voegen.
Een populaire technologie bij het opzetten van een portfolio website is Flash. Deze Adobe technologie stelt je in staat om animaties toe te voegen, bijvoorbeeld het omslaan van een pagina, het vloeiend vergroten en verkleinen van foto’s, etc. Flash is hierom erg populair onder fotografen, veel kijkers zijn onder de indruk van een mooie presentatie. Er zijn geslaagde en minder geslaagde toepassingen, de effecten kunnen ook heel erg afleiden van je foto’s, net als bij de compositie is simpel soms beter.
Als je gebruik maakt van Flash dan heeft dit ook een gevolg voor de vindbaarheid van de foto’s. Zoekmachines kunnen de foto’s niet goed indexeren waardoor de site minder goed vindbaar is. Als de hele website inclusief navigatiestructuur in Flash is opgezet kan zelfs een heel groot deel van de website niet worden geïndexeerd.
Met de populariteit van de Apple iPhone en de introductie van de Apple iPad komt er nog een technisch aspect om de hoek kijken als je een portfolio website gaat opzetten. De Adobe Flash technologie wordt namelijk niet weergegeven op de iPhone en de iPad. Als je je portfolio op deze apparaten ook wilt kunnen weergeven is het dus zaak te zoeken naar een alternatief voor het presenteren van je foto’s.
Gelukkig heeft de internet techniek niet stil gestaan en is het mogelijk om met behulp van HTML en Javascript toch een goede dynamische site te maken die wel op alle platformen kan worden afgespeeld. Op dit moment schakelen veel grote video sites al om naar de HTML5 webstandaard als ze merken dat je via een iPhone of iPad de site bezoekt zodat je ook via die apparaten de beste ‘experience’ krijgt.
Lightroom
Belangrijk voor het kiezen van een manier om mijn portfolio te tonen was dat er geen gebruik moest worden gemaakt van Flash. Ik vind het belangrijk dat mijn portfolio pagina goed in Google kan worden gevonden en ik wil mijn portfolio ook op mijn iPhone kunnen tonen.
Aangezien vrijwel al mijn foto’s in Lightroom staan en ik hier sleutelwoorden en waarderingen aan heb toegekend, waardoor de foto’s eenduidig zijn georganiseerd in slimme collecties, werk ik het liefst aan mijn portfolio direct in Lightroom. Op de Adobe Exchange Lightroom site zijn er verschillende uitbreidingen te vinden van de standaard (HTML of Flash) web galerijen in Lightroom.
Beheer je portfolio in het webgedeelte van Lightroom
Uiteindelijk heb ik de keuze gemaakt voor de Elegance en de Impact galleries van Timothy Armes, een ontwikkelaar die al veel Lightroom plugins op zijn naam heeft. Beide galerijen moeten worden gekocht (rond de € 12 per stuk), hoewel er ook een gratis demo beschikbaar is die zes foto’s kan weergeven. De installatie is eenvoudig, zet het .lrplugin bestand in een map op de harde schijf en voeg hem met de Plug-in Manager van Lightroom toe. Als je de betaalde versie wilt gebruiken kun je via de website de betaling doen en vervolgens de code in de Plug-in Manager invoeren.
Elegance is een galerij die de foto’s met een vaste grootte laat zien, je kunt er door heen klikken of een diashow starten. De kleine weergave van de foto’s wordt bij de export automatisch aangemaakt. Automatisch wordt een watermerk geplaatst (Timothy Armes is ontwikkelaar van een plug-in voor watermerken, voordat Adobe deze functionaliteit in Lightroom 3 opnam) en kun je de titel van de foto tonen of de camera instellingen. Er komt geen Flash aan de pas, het is volledig opgezet met HTML en Javascript, zodat het op elk apparaat kan werken. Bekijk hier een voorbeeld.
Impact zit iets ingewikkelder in elkaar, hierbij worden foto’s beeldvullend weergegeven, afhankelijk van de resolutie worden ze automatisch vergroot of verkleind. Zo kun je de foto’s zowel op je 24″ beeldscherm bekijken, als ook op de iPhone. Met een touchscreen kun je zelfs met je vinger door de foto’s heen gaan. Doordat er verschillende bestanden worden aangemaakt wordt in de kleine weergave minder data geladen dan in de grote weergave. Het zit erg vernuftig in elkaar en maakt ook hier geen gebruik van Flash. Bekijk hier een voorbeeld.
Voor alle web galerijen geldt dat je in Lightroom een selectie van foto’s maakt en vervolgens door met schuifbalken te schuiven (zoals je ook gewend bent bij het bewerken van foto’s) kun je de pagina zo inrichten als je wilt. Je hebt hiervoor niet per se veel kennis van HTML en webtechniek nodig, het eindresultaat is een map met een HTML bestand en de foto’s die je na export direct in een web browser kunt openen. Vervolgens hoef je er alleen nog maar voor te zorgen dat die map op een website terecht komt. Enige web kennis is daarvoor wel nodig.
Zeker als je er ook nog eens voor wilt zorgen dat het portfolio bij de stijl van je eigen website past. Ik ben daar ook nog niet aan toe gekomen, het is een ‘work in progress’. Wel heb ik alvast een methode gevonden om automatisch een index te maken van de portfolio’s, met behulp van de The Turning Gate (TTG) Auto Index plugin voor Lightroom. De twee web galerijen van Timothy Armes maken een .xml bestand aan dat automatisch door de TTG Auto Index ingelezen kan worden. Je hebt hier wel een webserver nodig die PHP ondersteuning biedt. Een voorbeeld zie je hier.
Conclusie
Een portfolio is een enorm handig gereedschap om een effectieve en duidelijke indruk te maken. Of het nu is om werk te krijgen van een potentiële klant, je kunde te tonen of eenvoudigweg je portfolio met familie en vrienden te delen. Het is een snelle en efficiënte manier om iemand snel een indruk te geven van je kunde en interessegebieden.
De Amerikaanse fotograaf Zack Arias heeft in 2009 een serie video’s geplaatst met in elke video een aantal besprekingen van portfolio websites. Hij heeft hierbij de fotografen niet gespaard, maar dankzij de opbouwende kritiek zullen zij allemaal iets aan zijn opmerkingen hebben gehad. Als je inspiratie wilt opdoen voor je eigen portfolio, dan zijn deze Engelstalige video’s de moeite van het bekijken waard.
Erg handig om direct vanuit Lightroom je portfolio te kunnen inrichten. Zo te zien is het geen klik-en-klaar oplossing met de plugins, maar het geeft wel een fraai resultaat!
Geachte Kenneth,
Het begint mij te iriteren dat elk onderwerp dat u behandelt steevast uitmondt in een reclame voor Lightroom – en niets anders dan Lightroom. Ik gun u uw revenuen, maar als gebruiker van DPP en Aperture haak ik af. Vreemd genoeg kan ik mijzelf op uw website nergens uitschrijven. Wilt u dit voor mij doen, svp?
Beste Nan,
Jammer dat je dit zo vindt. Ik kan je verzekeren dat er geen sprake is van omzet die ik zou willen genereren door Lightroom te pushen boven andere applicaties. De links naar Adobe en Bol.com staan onder artikelen die direct over Lightroom gaan, als je het product toch zou willen bestellen, dan kun je deze site steunen door het via die links te doen zoals dat op vele sites het geval is met links naar Bol.com, Amazon, etc.
Het gaat niet om grote bedragen die hiermee gegenereerd worden en een deel komt weer ten goede van de website omdat ik bijvoorbeeld de inkomsten ook heb gebruikt om een exemplaar van Lightroom (sorry) weg te geven aan een abonnee van de nieuwsbrief.
Ik ben een enthousiaste en actieve gebruiker van het product Lightroom, naast een algemene uitleg met tips die voor iedereen toe te passen zijn heb ik geprobeerd ook een praktische invulling te geven aan de tips door zelf iets te maken en te beschrijven hoe ik dit heb gedaan en in dit geval heb ik dit in Lightroom gedaan omdat ik daar de beschikking over heb en enthousiast over ben.
Ik respecteer verder natuurlijk je mening. Volgens mijn registratie ben je inmiddels geen lid meer van de nieuwsbrief, voor de website is geen registratie vereist, dus hier kan ik ook niets voor verwijderen.
Ik gebruik gewoon mijn wordpress blog http://www.besie.com als portfolio. Wat het gebruik voor iphones hoop om toch echt dat er nog een plugin voor flash gaat komen. Ik irriteer me n
nu al dat ik flash video’s niet kan bekijken.
Verder heb ik nog een portfolio op http://www.flickr.com (zoek maar besie of op Marcel Wiegerinck. Ik gebruik dit echter meer voor online delen van foto’s.
Groet Marcel.
Ik heb zelf ook veel foto’s op mijn fotoblog staan, maar met drie jaargangen elke dag en foto met ik dat het lastiger is om de beste foto’s naar voren te halen. Daarom heb ik er voor gekozen een nieuwe sectie te maken (die dus nog in opbouw is) met de in mijn ogen beste foto’s.
Ik denk niet dat er een Flash plug-in gaat komen, Apple ligt op ramkoers met Adobe lijkt het wel. Als ik de performance van Safari zie, waar Flash een of twee keer per week crasht of de browser sterk vertraagd, dan mis ik het ook niet echt dat dit op mijn telefoon niet het geval is. Palm bewijst wel dat Flash best kan zonder de hele batterij leeg te trekken, maar dan zouden ze nog iets moeten vinden om de performance op pijl te houden op de iPhone. De hoeveelheid ram (256MB meen ik) is toch beperkt.
Maar daarnaast zie je steeds meer sites die HTML5 ondersteunen en waarbij je dus wel video’s kunt bekijken. Hierdoor lost het probleem zich mogelijk ook vanzelf weer op.
Hoi Kenneth,
Wat een goed artikel weer, voor mij helaas een week te laat. Ik heb vorige week mijn portfolio opgezet.
Maar de tips over de selectie kan ik nog zeker gebruiken
Ik heb bewust wel gewerkt met flash. Ik heb gebruik gemaakt van een flickr/simpleviewer combinatie.
Ik heb simpleviewer zo geconfigueerd dat hij op mijn flickr pagina zoekt naar foto’s die voldoen aan een selectie keywords, en die weergeeft hij. Zo heb ik bijvoorbeeld gekozen voor “winter, portofolio” voor mijn winterfoto’s die simpleviewer moet tonen.
Grote voordeel is dat je vanuit 1 omgeving je volledige portfolio kunt aansturen.
Tom Klerks
Hoi Tom, dat klinkt als een slim systeem, ik wist niet dat zo’n integratie ook al mogelijk was.
Beste Kenneth Verburg,
In reactie op het bericht van Nan Luursema wil ik je even laten weten dat ik erg blij ben met jouw tips en uitleg over Lightroom.
Sinds ik jouw nieuwsbrief ontvang zijn er een heleboel zaken van Lightroom duidelijk geworden voor mij. Ik ben zeventig jaar oud en kan dank zij jouw tips lekker meekomen. Als er dus mensen zijn die vinden dat je te veel over Lightroom praat laat dat dan maar zo en trek je er niets van aan. Ik weet zeker dat er veel meer mensen zijn die je er een groot plezier mee doet.
Blijf dus alsjeblieft zo doorgaan.
Met vriendelijke groet,
Wim Teijink.
Beste Kenneth,
Ga zo door!
Prima site,ben ook een 60 plusser,heb met verschillende merken camera’s gewerkt zowel compact als reflex maar lees toch met genoegen jouw tips.
groet,
Luud Pijl
Beste Kenneth,
Ook ik wil graag reageren op het bericht van Nan Luursema. En ook ik wil ik je even laten weten erg blij te zijn met jouw tips en uitleg over o.a. Lightroom.
Blijf a.u.b. zo doorgaan!
Heel veel succes met je geweldige site!
Hallo Kenneth
Met aandacht jou tips gelzen.
Ik zit met het zelfde probleem dat flash niet werkt bij de iPad en iPhone.
Die ander vieuwers van LR vallen mij ook tegen , dus ik aan eens eentje proberen die jij hier aanbeveelt.
Verder ben ik bezig om een nieuwe site te maken , ook met WordPress.
Welke plug-in gebruik jij voor het laden van LR naar je site.?
VrGr Albert
Hoi Albert,
Ik gebruik LR Blog als plugin om naar WordPress de foto’s te sturen, te vinden op http://photographers-toolbox.com/products/lrblog.php
Beste allemaal,
ik heb een algemene vraag aan ieder:
heb een grote passie voor fotografie en wil daar graag mijn beroep van maken.
Wie wil en kan mij daar in helpen en eventueel in begeleiden om van een horecamens (daar werk ik nu in), een fotograaf te maken?
Laat me weten op: jxschotvanger@me.com
Thanks! Jeroen uit Koewacht