Portretten bij publieke evenementen

Foto’s maken van landschappen of stilstaande objecten kan gaan vervelen. Veel fotografen gaan dan op zoek naar een onderwerp van vlees en bloed. Het makkelijkst is dit te doen in de stad, maar zomaar een cameralens op iemand richten is de eerste paar keren wel eng. Het vereist zelfvertrouwen en wat moed om hier overeen te stappen. Het bezoeken van publieke evenementen is een goede tussenstap om ervaring en zelfvertrouwen op te bouwen.

Veel mensen zijn met een camera op stap

Tijdens publieke evenementen zoals festivals, presentaties, publieke optredens, culturele evenementen, etc. zijn er veel mensen met camera’s op stap. Het is meestal een activiteit die je niet elke dag ziet en dat trekt camera’s aan. Bewust of onbewust houd je er dus rekening mee dat je wel eens op een foto terecht zou kunnen komen. Veel mensen hebben zich er op ingesteld of negeren het volledig, omdat ze bezig zijn met andere zaken. Zien ze het toch niet zitten dan zul je dit snel merken, dan is het het beste om op zoek te gaan naar een ander onderwerp.

De kans is echter groter dat de deelnemers van het evenement worden gefotografeerd. Vooral zij zijn gewend dat er een camera op hen wordt gericht, je moet van de aandacht houden of trots zijn op je werk wil je meedoen aan een evenement en dat maakt dat ze makkelijker te fotograferen zijn. Ze laten je rustig je gang gaan of poseren soms uit zichzelf. Zo kun je zelfvertrouwen opbouwen in het fotograferen van mensen.

Deelnemers zijn gewend dat mensen foto’s maken

Vaak zul je merken dat als je camera er een beetje professioneel uitziet (de meeste mensen vinden een grote lens professioneel) dat mensen graag voor je willen poseren.

Evenementenkalender

Elk weekend probeer ik een onderwerp te vinden waar ik een dagdeel kan spenderen. Ik kijk vaak eerst naar de evenementenkalender voordat ik naar andere onderwerpen ga zoeken. Publieke evenementen zijn iets waar je voor kunt plannen en naartoe kunt werken. Als je dan eenmaal arriveert ben je helemaal gereed foto’s te gaan nemen. Vaak zijn het eenmalige evenementen, daarom zul je vaak in mindere omstandigheden er toch ook naartoe willen gaan. De maanden mei en juni zijn vaak gevuld met veel mooie evenementen.

Keltfest 2008, Dordrecht

Tijdens de eerste dag van Dordt in Stoom in 2008 was het miezerig regenachtig weer. Toch zijn we gegaan en hebben we dankzij het zachte licht veroorzaak door de bewolkte lucht hele mooie resultaten kunnen krijgen. Met een hogere ISO waarde en iets verder geopend diafragma krijg je op zulke dagen resultaten die het in zwart-wit prima doen. Vaak heb ik ook een plastic zak bij me die over de camera en lens gelegd kan worden en tijdens dit soort miezerige regen helpt een zonnekap ook om druppels van de lens te houden.

Ik probeer altijd vroeg te arriveren, eigenlijk vanaf het moment dat het evenement begint. Veel mensen gaan pas na 11.00-12.00u op stap en dan wordt het vaak goed druk, als je er al om 10.00u bent heb je dus een volle 1-2 uur voordat de echte drukte daar is en dat kan net het verschil betekenen tussen wel of niet die foto te pakken krijgen waar je naar op zoek bent. Ook is om 10.00u het licht minder fel dan midden op de dag.

Voor de drukte op locatie zijn helpt

Op evenementen probeer ik er altijd op te letten dat ik niet in de weg ga staan van mensen die een foto willen nemen, of dat ik door hun beeld ga lopen. Als ik zelf een foto wil nemen probeer ik wel ruimte voor mezelf te maken, het helpt dan dat ik redelijk groot ben, maar soms moet je juist door de knieën om een beeld te kunnen maken. Veel mensen klagen dat er continu mensen door hun beeld lopen, ik zie het als een uitdaging. Veel ‘normale’ mensen zijn zich er geen moment van bewust dat wij met allerlei artistieke zaken bezig zijn of het interesseert ze niets. De uitdaging zit er dan in om toch een goed beeld te krijgen.

Als mensen zien dat ik mijn camera op ze richt blijven ze meestal even staan en geven een mooie glimlach. Vaak heb ik ze dan al te pakken, tenminste ik probeer dat. Toch neem ik nog een foto, misschien wordt die beter. Ik probeer dan snel te werken zodat ze weer verder kunnen, bedank ze met een glimlach of opgestoken duim terug. Soms heb ik achteraf ook een praatje of laat ik het resultaat op de camera zien.

Av

Bij evenementen is een snelle reactie geboden. Het is druk, dus je moet er voor zorgen dat de momenten die zich voordoen raak zijn. Daarom kies ik er vrijwel altijd voor om bij evenementen op mijn camera de stand diafragmaprioriteit in te stellen (de Av stand bij Canon, A bij Nikon). Dit betekent dat ik van tevoren een bepaald diafragma kan kiezen en dat de camera er de juiste sluitertijd bij zoekt. Diafragmavoorkeur combineer ik met de spotmeting stand, zodat de camera de juiste sluitertijd zoekt bij het deel van de foto waar de focus op valt. Hierdoor kan ik mij volledig richten op de compositie.

Poppentheaterfestival 2007, Dordrecht

Afhankelijk van de brandpuntafstand van de lens kies ik vaak standaard voor f/4-f/5.6 als diafragma instelling. Deze instelling garandeert dat het grootste deel van het gezicht scherp is, maar is nog wel zo beperkt dat de achtergrond onscherp wordt zodat er een scheiding tussen voorgrond en achtergrond is. Hiermee haal je ook de aandacht weg van mensen in de achtergrond voor zover ze geen felle kleding aan hebben.

Verder stel ik de camera in dat hij meerdere foto’s snel achter elkaar neemt om zoveel mogelijk gebruik te maken van een moment dat er net even niet iemand in beeld staat of de persoon net naar mij kijkt. Het kan net het verschil betekenen tussen wel of niet die hand van de omstander in beeld hebben.

Focus

Het menselijk oog is getraind om als het een gezicht ziet meteen naar de ogen te kijken. Ogen vertellen veel over de gemoedstoestand van iemand en in de evolutie hebben wij ons aangeleerd om zo gevaar of emoties te onderscheiden om goed te kunnen reageren op iemand. Het is van absoluut kritiek belang dat de ogen scherp zijn.

Maak oogcontact

Kies een focuspunt dat is gericht op de ogen. Aangezien we vaak composities maken met de regel van derden in het achterhoofd wordt de persoon vaak niet in het midden van de foto geplaatst, het middelste focuspunt helpt dan niet bij het zekerstellen dat de ogen scherp zijn. Kies daarom het focuspunt het dichtst bij de ogen. Soms duurt dit te lang, zeker op camera’s die niet een snelle selectiekeuze hebben, richt dan het middelste focuspunt op de ogen, houd de sluiterknop half ingedrukt en pas de compositie aan. Hierbij moet je opletten dat je niet een stand als AI Servo of AI Focus gebruikt, deze passen continu de focus aan.

Lenzen

Op evenementen heeft het vaak het meeste zin om te gaan voor een snelle zoomlens, eentje die zowel groothoek- als telebereik heeft. Hiermee ben je flexibel om snel een beeld te componeren aan de hand van de beschikbare ruimte. Per slot van rekening heb je meestal weinig ruimte om te gaan ‘zoomen met je voeten’. De meeste foto’s neem ik tussen de 85-135mm (op full-frame, 50-100mm op een crop-camera), dit zijn de portretstanden waarbij je het meest natuurlijke resultaat krijgt. Maar vergeet ook de groothoek niet, hiermee plaats je mensen in hun omgeving en geef je dus meer van de sfeer van het evenement weer. Een groothoeklens dwingt je ook om dichter op iemand te werken, waardoor de kijker vaak de scène in wordt gezogen.

Een groothoeklens laat je meer van de scène zien

Toch kies ik er vaak voor om gebruik te maken van een lens met een vaste brandpuntafstand. Hier zit meer uitdaging in en ik vind het uiteindelijke resultaat vaak scherper. Het is ook een goede manier om te wennen aan een lens, op den duur weet je voordat je de lens richt al waar je moet gaan staan en wat het resultaat gaat zijn. De Canon 50mm f/1.4, Canon 85mm f/1.8 en de Canon 135mm f/2.0 L zijn mijn favoriete lenzen voor evenementen.

Nabewerking

Tijdens evenementen zijn er veel felle kleuren, reclameboodschappen of kleding van omstanders die de aandacht kunnen afleiden. Ik kies er dan redelijk vaak voor om een foto in de nabewerking zwart-wit te maken. Door een beeld zwart-wit te maken leg je de focus terug op het onderwerp waar het om gaat. Daarnaast zien portretten er in zwart-wit ook op één of andere manier natuurlijker uit. Zal wel iets te maken hebben met het feit dat we vanuit historisch perspectief gewend zijn aan zwart-wit portretten.

Waarom zou stoom nooit een succes zijn geworden?

Verder is er vaak ook een gezonde dosis bijsnijden nodig. Je hebt niet altijd alles voor het kiezen, soms staat er net iemand met een rode jas in beeld die je tijdens het nemen van de foto over het hoofd hebt gezien. Toch is de foto dan vaak nog prima te redden door deze in de nabewerking bij te snijden. Soms maak ik zelfs van een verticale compositie een horizontale compositie of vice versa. De meeste camera’s hebben meer dan voldoende megapixels om toch nog een scherp beeld op te leveren.

Privacy

Als mensen geen redelijke verwachting hebben van privacy, als de foto’s smaakvol zijn en de persoon niet denigreren en als er vanuit de organisatie van het evenement geen beperkingen worden opgelegd aan fotografie, dan is het geen enkel probleem om een foto van iemand te nemen. Vragen hoeft niet, is soms wel netjes, maar kan er ook voor zorgen dat het er gemaakt uitziet. Dan is het vaak beter om net na het nemen van de foto even contact te zoeken. Ik heb verschillende keren gehad dat mensen naar aanleiding van een publicatie op mijn fotoblog contact met mij zochten en vroegen of ik nog meer foto’s had of grotere versies aan hen wilde doormailen.

Anders is het voor commerciële toepassingen, dan kan iemand zich beroepen op zijn portretrecht. Weet je van tevoren dat je een foto commercieel gaat gebruiken, vraag dan of dit akkoord is en laat ze een papiertje tekenen waarop ze toestemming geven.

Wat ik het leukste vind aan fotograferen tijdens evenementen (en ook op straat) is dat je niet weet wat je gaat krijgen. Het zoeken naar gaatjes, snel reageren en proberen een goed beeld te maken geeft een adrenaline kick die je tijdens het fotograferen van landschappen alleen krijgt als precies de weersomstandigheden samenvallen met een mooie locatie. Uiterst zeldzaam. Het zijn evenementen waar veel mensen op stap zijn met een camera, de uitdaging zit er dan ook in om onderscheidende foto’s te maken. Kortom, kom dit jaar uit die luie zondagsstoel en ga op pad met je camera!