Nieuw in Lightroom 3

Na een relatief lange beta periode met twee beta’s heeft Adobe vandaag officieel Adobe Lightroom 3 aangekondigd. Belangrijkste aandachtspunt voor deze nieuwe versie zijn de prestaties en de beeldkwaliteit. De onderliggende techniek van Lightroom is daarbij opnieuw opgezet en ook de Camera Raw engine is opnieuw opgezet. Deze verbeteringen merk je vooral in de functies voor ruisreductie en verscherping. Verder is het importscherm volledig gewijzigd en is de mogelijkheid voor lenscorrecties en perspectiefcorrectie aan Lightroom toegevoegd.

De afgelopen drie maanden heb ik vrijwel exclusief in de Lightroom 3 beta 2gewerkt, op een paar kleine schoonheidsfoutjes hier en daar na, al een erg werkbare versie waar ik inmiddels al een kleine vierduizend foto’s aan heb toevertrouwd.

Lightroom 3 introscherm

Als je een bestaande Lightroom catalogus hebt moet je deze eerst upgraden voordat je met Lightroom 3 kunt werken. Dit gaat erg eenvoudig, Lightroom komt er zelf mee, maar kan bij een grote catalogus even duren. Lightroom 3 overschrijft niet de bestaande catalogus (of een andere catalogus die je kiest), maar maakt een nieuwe kopie, zodat je als er iets mis mocht gaan nog terug kunt. Gebruik je op dit moment de beta 2 van Lightroom 3, dan kun je ook deze catalogus upgraden.

Ik heb er echter voor gekozen eerst de Lightroom 2 catalogus te laten upgraden. Vervolgens heb ik in Lightroom 3 beta 2 alle foto’s geselecteerd en met ctrl/cmd+s alle metadata en bewerkingen naar de foto opgeslagen (onthoud, hij raakt niet het originele RAW bestand, maar met ctrl/cmd+s zijn wel de bewerkingen leesbaar voor andere applicaties) en in Lightroom 3 ‘import from catalog’ gedaan voor de foto’s die nog niet in Lightroom 2 stonden (praktisch alle foto’s vanaf maart 2010).

Import module

Het import scherm is volledig vernieuwd, het is nu zo opgebouwd dat je van links naar rechts kunt werken. Links kies je de bron waar je fotobestanden staan, op een harde schijf, een camera of een geheugenkaart, in het midden zie je een verkleinde weergave van de foto’s en rechts kun je de eindbestemming aangeven, alvast metadata toewijzen, de naamgeving regelen, een preset toepassen en in het geval van het kopiëren van de bestanden de eindbestemming aangeven. Handig daarbij is dat Lightroom de nieuwe map virtueel laat zien in het bestandssysteem.

Compact import scherm

Uitgebreid import scherm met volledige nieuwe indeling

Het importeren duurt door de verbeteringen in de RAW engine iets langer dan hiervoor, in ieder geval in beta 2, maar daar staat tegenover dat hij nu gelijktijdig bij het importeren van een tweede kaartje – na het eerste kaartje – wel parallel door blijft gaan met het generen van previews van de foto’s van het eerste kaartje. Het generen van previews is nog steeds wel een moment voor een douche of kopje koffie na de fotoshoot.

Video

Als je videobestanden op je geheugenkaartje hebt staan zul je merken dat videobestanden vanaf nu ook kunnen worden ingelezen. Je kunt net zo met video’s omgaan als met foto’s, ze een rating geven, er een Pick van maken en de video groot openen. De videobestanden zijn duidelijk te herkennen dankzij het film icoontje en de tijdsduur die wordt getoond. Lightroom speelt de video’s niet zelf af, je standaard ingestelde videoprogramma wordt geladen als je op de video dubbelklikt.

In eerste instantie bood Adobe in de beta alleen de mogelijkheid video te importeren, maar ik kan me voorstellen dat ze naar aanleiding van de video functionaliteit in Aperture 3 toch besloten hebben een extra export mogelijkheid toe te voegen, in de Slideshow module is het nu dus mogelijk een video aan een diashow toe te voegen.

Camera Raw aanpassingen

Ik heb een tijdje gelijktijdig in Lightroom 2 en in Lightroom 3 dezelfde foto’s geïmporteerd en steeds viel mij op dat er in Lightroom 3 net iets meer fijn detail was te zien. In sommige foto’s kan het effect subtiel zijn, maar het is toch wel merkbaar als je de verschillende engines uitprobeert. Het is vooral een hele verbetering als er erg veel details in een foto te vinden zijn, zoals onderstaande foto met herfstbladeren. Na een paar tests was ik er al snel van overtuigd dat Lightroom 3 een verbetering was en ik ben gestopt met het aanvullen van de Lightroom 2 bibliotheek. Nu de definitieve versie uit is ga ik beide catalogi weer samenvoegen.

Meer fijne details in Lightroom 3

De aanpassingen in de Camera Raw engine zijn zo ingrijpend dat Adobe een Process Version heeft geïntroduceerd. Oude RAW geconverteerde foto’s zullen de nieuwe functionaliteit niet kunnen gebruiken, tenzij ze worden omgezet naar de nieuwe engine. Nieuwe geïmporteerde foto’s worden met het 2010 profiel ingeladen, de oude fotobewerkingen laat Lightroom ongemoeid, maar het kan de moeite waard zijn om de foto ook eens naar het 2010 profiel om te zetten en te kijken wat het effect is (je kunt ook weer terug). Je kunt tussen de verschillende engines wisselen door in de Develop module naar Settings > Process te gaan en dan 2010 te kiezen.

Kies een andere process version voor je oude foto’s

In de 2010 Process versie zijn ook de algoritmes voor Fill Light en Highlight Recovery gewijzigd om negatieve impact op de kleuren te reduceren.

Develop module

Ruisreductie / Korrel

De ruisreductie prestaties zijn verbeterd, deze zijn getuned om meer detail en kwaliteit uit foto’s te halen. Het gaat hierbij de combinatie Luminance Noise Reduction (luminantie ruisreductie) en Color Noise Reduction (kleur ruisreductie) waarbij je nu extra Detail schuifbalken hebt om nog meer een fijnafstelling te doen.

Lightroom 3 ruisreductie heeft enigzins invloed op de scherpte (zoals alle andere ruisreducties), maar dit is eenvoudig te corrigeren door iets te verscherpen

Lightroom 3 is alleen voor de ruisreductie functionaliteit al de moeite van het uitproberen waard, een kleine correctie van de schuifbalken levert vaak al een grote reductie op. De afgelopen maanden ben ik daarom weer met wat hogere ISO waarden gaan fotograferen waar benodigd, Lightroom kan er in veel gevallen toch een goed resultaat uit halen, de noodzaak voor extra ruisreductie plug-ins is hiermee wel verdwenen.

Soms wil je echter niet minder ruis, maar juist meer korrel in een foto voor een rauwer resultaat. Lightroom 3 is uitgebreid met de Grain functie waarmee je extra korrel aan je foto’s kunt toevoegen.

Vignettes

Ook de Vignette functionaliteit is aangepast. Veel fotografen gaven bij Lightroom 2 aan blij te zijn met de vignettes die kunnen worden toegepast op een bijgesneden foto in plaats van op het origineel. Maar ze hebben ook aangegeven dat ze vignettes graag natuurlijker willen laten ogen. Dit kan nu met de nieuwe Color Priority of Highlight Priority vignette toevoegingen. Je merkt nu dat op gedeeltes waar het relatief licht is dat de Highlight Priority vignette iets minder snel die pixels onderdrukt, hoewel het verschil vrij subtiel is.

Nieuwe natuurlijkere vignette

Naar aanleiding van de reacties op de eerste beta versie heeft Adobe echter ook de oude stijl weer toegevoegd, je kunt dus Highlight, Color of Paint Overlay (zoals Lightroom 2) vignettes toepassen door deze uit een dropdown veld te selecteren.

Bijsnijden

Het Bijsnijden/Crop gereedschap (R) is aangepast zodat je niet eerst de crop kleiner moet maken en vervolgens omhoog slepen om van een horizontale crop een verticale crop te maken (niet echt duidelijk voor beginnende gebruikers en soms weten ook gevorderde gebruikers niet dat dit mogelijk is). Als je nu het Crop/Bijsnijden gereedschap hebt geselecteerd (R) kun je met X snel de selectie van horizontaal naar verticaal veranderen met dezelfde beeldverhouding en vice versa.

Contrast

De Tone Curve optie is aangepast, je kunt nu ook een Point Curve kiezen voor nog fijnere controle over het contrast in hele specifieke delen van de foto.

Lensfout en perspectief correcties

Lightroom bevat nieuwe functionaliteit voor het corrigeren van vervormingen, chromatische abberatie en vignetting van lenzen door middel van ingebouwde profielen of door handmatige correctie. Er zijn standaard profielen beschikbaar voor Canon, Nikon en Sigma lenzen en het is mogelijk om ook eigen profielen te maken door een aantal test grafieken af te drukken en deze te fotograferen op een aantal specifieke manieren.

Corrigeer perspectief, vignetting
en chromatische abberatie direct in Lightroom

Je kunt je eigen profielen maken met de Adobe Lens Profile Creator. Het maken van een profiel is nog een vrij ingrijpend proces, hopelijk zijn er fotografen die bereid zijn nieuwe profielen te delen.

Naast automatische correctie kun je de sterkte van de vertekening, chromatische abberatie en vignette correctie – bij de automatische correctie – handmatig corrigeren. In het Manual gedeelte kun je het perspectief helemaal aanpassen, zodat de rechte lijnen van bijvoorbeeld een gebouw weer recht komen te staan. Ideaal voor architectuur fotografie.

Watermerken

Lang hebben we moeten wachten op een ingebouwde Watermerk functie, hoewel er voor Lightroom 2 wel een erg goede (betaalde) plug-in beschikbaar was. Deze functionaliteit is in Lightroom 3 nu standaard en kan worden toegepast vanuit de Print, Slideshow en Web modules en via het export scherm.

Nieuwe watermerk functionaliteit in Lightroom

Je kunt vrij een lettertype kiezen, kleur aanpassen en hem minder sterk maken. Drop shadows zitten er vanaf beta 2 in. De locatie van het watermerk kan ingesteld worden op een specifieke locatie en het watermerk kan geplaatst worden in verhouding met de grootte van de afbeelding. Elk watermerk kan als preset worden opgeslagen en gebruikt bij export.

Publish Collections

Lightroom 3 biedt nieuwe Publish Collections functionaliteit. Deze biedt directe toegang tot Flickr, het toevoegen van een foto aan je Photostream is een kwestie van ‘drag en drop’ en het indrukken van de Publish knop. Je kunt al je foto’s zien, als je aanpassingen maakt worden deze na het indrukken van de Publish knop op Flickr aangepast. Als een bezoeker commentaar geeft op een foto kan deze ook de bibliotheek ingezogen worden.

Foto’s naar Flickr publiceren

Deze functionaliteit is hetzelfde opgezet als de export plug-ins, Adobe wil met andere ontwikkelaars werken om dezelfde functionaliteit ook voor andere foto deel sites aan te bieden. Het komt er op neer dat je door foto’s in mappen te slepen een synchronisatie proces in gang zet en niet per se een export hoeft uit te voeren. Je kunt ook video bestanden uploaden als de dienst dit ondersteunt.

Flickr reacties worden verwerkt in de bibliotheek (rechts onderin)

Bij de eerste test ziet het er uit als een handige functie, waarbij de standaard Adobe implementatie wel behoorlijk wat functionaliteit mist ten opzichte van de Flickr plug-in van Jeffrey Friedl. Handig lijkt de optie om een dynamische fotoset aan de upload functie te koppelen, zo kun je bijvoorbeeld standaard alle vijf-sterren foto’s naar Flickr uploaden. Toch heb ik tijdens de verdere test gebruik gemaakt van de Flickr plug-in en niet van deze ingebouwde functionaliteit.

Andere aanpassingen

Een aantal snelkoppelingen zijn gewijzigd waardoor je deze opnieuw uit je hoofd moet leren.

Library

Een kaartlezer kun je na import direct vanuit Lightroom ‘unmounten’. Filters kunnen met een slotje worden vastgezet in alle mappen of collecties, ze zijn niet meer automatisch ’sticky’ op alle mappen en collecties. Een icoon geeft nu aan dat een afbeeldingen onderdeel is van een collectie. De grootte bij export kan nu ook worden opgegeven in megapixels.

Ook nieuw is ondersteuning voor het direct koppelen aan Lightroom (tethered shooting) voor een aantal Nikon en Canon camera’s. Door de camera aan te sluiten via USB of Firewire kun je de sluiterknop bedienen, camera instellingen bekijken en automatisch metadata en develop instellingen laten toepassen op binnenkomende foto’s.

Camera direct aan Lightroom verbinden

Deze optie vervangt de noodzaak voor ‘watched’ folders voor deze camera’s (Adobe verwacht nog extra ondersteuning voor Nikon en Canon camera’s toe te voegen, geen woord over andere merken): Canon EOS 1Ds Mark II*, EOS 1D Mark III, EOS 1Ds Mark III, EOS 1D Mark IV, EOS 5D*, EOS 5D Mark II, EOS 40D, EOS 450D, EOS 500D, EOS 7D, EOS 1000D en Nikon D3, D3X, D3s, D300, D300s, D5000, D700, D90. Camera’s met een * worden niet ondersteund op 64-bit Windows systemen.

RAW ondersteuning is gelijk aan Lightroom 2.7, Camera Raw 5.7 en Camera Raw 6.

Afbeeldingen kunnen nu ook op beeldverhouding worden gesorteerd. Verder kan Lightroom nu ook CMYK bestanden inlezen, aanpassingen worden gedaan in RGB. Je kunt de catalog nu laten backuppen als je Lightroom sluit in plaats van als je hem opent. Smart Collections kun je nu ook filteren op ‘is’ en ‘is not’.

In plaats van aan het begin van je sessie vraagt Lightroom 3 nu om te backuppen aan het einde van de sessie.

Diashows

Zoals gezegd, je kunt nu ook video’s in een diashow verwerken in combinatie met muziek, om er een naadloos geheel van te maken. In de diashow kun je nu vooraf de previews laten aanmaken zodat de diashow niet hoeft te stoppen voor het genereren van voorbeelden.

Printen

Printen vanuit Lightroom doe ik te weinig, maar dit zijn de verbeteringen in Lightroom 3: De maximale printresolutie is verhoogd naar 720 pixels per inch en voor printen is een ‘rotate to fit’ en ‘rotate cell’ commando toegevoegd.

Web

Ontwikkelaars kunnen nu gebruik maken van ActionScript 3 voor gallerijen in de Web Module.

Plug-ins

Plug-ins kunnen een snapshot aanmaken bij het exporteren zodat je na verdere nabewerking altijd terug kunt naar de instellingen van een geëxporteerde foto.

Veel nieuwe kleine handige verbeteringen in de interface en bewerkingen, maar de grootste verbeteringen laten zich niet direct zien doordat deze performance en beeldkwaliteit gerelateerd zijn. Lightroom wordt over het algemeen langzamer als de catalogus groter wordt, in de beta 2 versie merkte ik met vierduizend foto’s nog geen echte vertraging, maar de grote test wordt als ik al mijn foto’s over zet.

Tijdens dit beta proces heeft Adobe laten zien een andere filosofie te hanteren dan Apple waar het aankomt op ontwikkelen van software. Apple heeft Aperture 3 opeens uitgebracht, Adobe heeft meerdere testversies uitgebracht waarbij fotografen de kans kregen feedback te leveren en dit heeft ook geleid tot extra merkbare verbeteringen in de uiteindelijke versie. Met Lightroom 3 heeft Adobe weer een aantal redenen weggenomen om Adobe Photoshop te moeten gebruiken, Lightroom is hiermee een steeds completere tool voor fotografen. De upgrade prijs van € 100 is wat mij betreft een no-brainer zoals de Amerikanen zo mooi kunnen zeggen.

De bestaande beta 2 zal nog tot 30 juni 2010 werken, maar je kunt ook de gratis 30 dagen demo van de uiteindelijke versie downloaden. Adobe Photoshop Lightroom 3 kost € 100 om te upgraden van versie 1 of 2 en € 300 voor de volledige versie. Beide versies kunnen worden aangeschaft in de Adobe Store, als je dit via deze link doet ontvangt DigitaleFotografieTips.nl een percentage van het aankoopbedrag en steun je de site.

[ad#Lightroom]