Eerste blik op Adobe Photoshop CC

Adobe heeft vandaag Photoshop CC (CC staat voor ‘Creative Cloud’) vrijgegeven. Deze versie van Photoshop bevat nieuwe functionaliteit voor fotografen voor het verscherpen van afbeeldingen, Camera Raw 8 bewerkingen die je als filter kunt opnemen en een schokreductie filter. Verder biedt CC integratie met het Behance platform dat Adobe heeft gekocht, hiermee kun je je projecten rechtstreeks vanuit Photoshop CC delen op internet. Daarnaast is dit de eerste versie van Photoshop die alleen volgens het Creative Cloud huurmodel wordt aangeboden.

Adobe Photoshop CC – Creative Cloud

Een belangrijke reden waarom Adobe voor het Creative Cloud huurmodel heeft gekozen is dat hierdoor niet meer alle verschillende Creative Suite programma’s tegelijkertijd hoeven te worden bijgewerkt voor een 1,5-2 jaarlijkse release, waardoor de ontwikkelteams geforceerd functionaliteit moesten laten vallen of moesten ontwikkelen om in het schema van de updates te passen.

Vandaag is de laatste keer dat alle applicaties in één keer zijn bijgewerkt. De ontwikkel teams kunnen nu updates uitbrengen zodra ze klaar zijn, dit betekent bijvoorbeeld dat het Photoshop team sneller en vaker updates kan uitbrengen dan het Illustrator team.

Creative Cloud betekent niet dat je de programma’s via internet moet gebruiken (‘cloud’ wordt vaak gebruikt om diensten via internet aan te duiden), je kunt nog steeds de bekende programma’s downloaden en installeren op je PC of Mac.

De Cloud maakt het makkelijker om dit te doen, ongeacht waar je werkt kun je de applicaties downloaden, je hoeft geen licentienummer meer in te vullen, je kunt meerdere talen gebruiken en Mac en PC installaties door elkaar gebruiken (maximaal twee computers en niet tegelijkertijd gebruiken). Wel zal Adobe periodiek via internet controleren of je nog recht hebt de software te gebruiken, lastig als je lange tijd geen internetverbinding hebt omdat je op reis bent.

In plaats van een eenmalige grote aanschaf met upgrade prijzen voor nieuwe versies is het licentiemodel van Adobe verschoven naar een model waarbij je een maand contract of (goedkoper) een jaar contract afsluit voor het gebruik van de software. Dit heeft als voordeel dat je een vast bedrag per maand betaalt zonder een grote eenmalige aanschaf te moeten doen, maar heeft als nadeel dat je elke maand weer voor de software moet betalen en als je niet meer lid bent je ook niet meer Photoshop kunt starten.

Om bovenstaande keuzes is er ook veel kritiek op Adobe gekomen, meer daarover aan het einde van het artikel. Laten we nu eerst kijken wat er nieuw is in de nieuwe Photoshop voor Creative Cloud.

Creative Cloud menu

Adobe heeft de Adobe Management applicatie – waarmee je programma’s op je computer installeert – vernieuwd en er wordt nu Creative Cloud een icoon in je snelstart menu (Windows) of het menu bovenaan (Mac) geplaatst. Via de applicatie kun je software applicaties installeren, naar updates zoeken en je Behance site bijwerken (Creative Cloud gebruikers krijgen gratis toegang tot deze site waarop je een portfolio kunt tonen).

Er zijn losse menu opties voor Creative Cloud File Sync en Adobe Typekit fonts, maar deze tabbladen laten alleen nog ‘Coming soon’ informatie zien, het team had blijkbaar geen tijd meer om dit netjes af te ronden.

Creative Cloud installatie menu

Voordat je een programma installeert, kies je het beste eerst de taal in het voorkeur menu van de Creative Cloud applicatie, zodat applicaties direct in de juiste taal worden geïnstalleerd.

Wil je tweetalig een programma gebruiken (ik gebruik Photoshop in de Engelse taal om tutorials te volgen, Nederlands om zelf de applicatie uit te leggen), dan kun je het programma eerst in de ene taal installeren, vervolgens de taal in de Creative Cloud applicatie wijzigen en het programma herstarten om de volgende taal te installeren. Er wordt niet een tweede installatie gedaan, de nieuwe taal wordt automatisch toegevoegd.

Op mijn Windows 8 PC gaf de upgrade van de Adobe Management naar de Creative Cloud Management applicatie een “Unknown server error” probleem toen ik probeerde in te loggen na de upgrade van de tool, waardoor het niet mogelijk was om in te loggen op Creative Cloud (om Photoshop CC te kunnen downloaden). Uiteindelijk bleek het nodig Photoshop CS6 te deïnstalleren en vervolgens de Creative Cloud Clean tool te draaien. Mocht je dit probleem ook tegen komen, bekijk dan even dit forum bericht voor de stappen.

Op de Mac verliep de installatie in één keer zonder problemen.

Photoshop CC

Als je Photoshop CC installeert wordt dit gedaan naast de bestaande applicaties, je kunt dus terug naar Photoshop CS6 of ouder als je dit wilt. Na installatie is het eerste wat opvalt de opstartsnelheid van het programma, dit is sneller dan CS6, ik had moeite een screenshot te maken van het openingsscherm. De interface is verder gelijk gebleven aan CS6, die was natuurlijk ook al radicaal aangepakt in CS6.

Adobe Photoshop CC verschilt qua interface niet heel erg van Photoshop CS6

Bestaande instellingen van CS6 kun je meenemen, Photoshop CC vraagt bij het eerste keer opstarten of je dit wilt doen.

Nieuw is de optie om instellingen te synchroniseren, als je gebruik maakt van de mogelijkheid Photoshop op meerdere systemen te installeren zorgt de Creative Cloud koppeling er voor dat je op elk systeem met dezelfde instellingen kunt werken. In het Voorkeur menu geef je op welke instellingen je wilt synchroniseren en wat er moet worden gedaan indien er een conflict optreedt.

Nieuw is de mogelijkheid instellingen te synchroniseren tussen verschillende versies

Slim verscherpen

Met dit verbeterde filter worden afbeeldingen geanalyseerd om de scherpte te maximaliseren en ruis en krassen te minimaliseren. Ten opzichte van eerdere versies geeft het verscherpen van foto’s minder ruis en ‘halo’s’ te zien, waardoor je meer verscherping kunt toepassen zonder negatieve gevolgen.

Links de oude methode, rechts de nieuwe methode

In mijn test ziet dezelfde hoeveelheid verscherping in de oude methode (op kleine weergave) er net iets scherper uit, maar op grote weergave zie je veel meer ruis. Je kunt dit goed zien in Photoshop door te wisselen tussen de nieuwe en de ‘verouderde instelling gebruiken’ (L toets) optie. In het slim verscherpen scherm kun je met de nieuwe methode ook de ruisreductie finetunen met een schuifbalk.

Intelligente vergrotingen

Adobe heeft nieuwe technologie toegevoegd voor het vergroten van foto’s in het Afbeeldingsgrootte scherm. Vergroot een afbeelding met een lage resolutie, zodat deze groter kan worden afgedrukt in bijvoorbeeld een tijdschrift. Of neem een grotere afbeelding en vergroot deze tot poster- of billboardformaat.

De nieuwe vergrotingsmogelijkheden bewaren scherpte en contrast zonder onnodig extra ruis toe te voegen

Camera Raw 8 als filter

Camera Raw is vanaf deze versie te gebruiken als een filter op een laag of bestand in Photoshop. Dit betekent dat het mogelijk is om achteraf de aanpassingen die in Camera Raw zijn gedaan te wijzigen en zo het eindresultaat te beïnvloeden, waarbij de bewerkingen die je in lagen er boven hebt gedaan in stand blijven.

Na bewerking bedenk ik dat de (onderliggende) foto eigenlijk te donker is

Als je bijvoorbeeld vroeger met het slimme penseel in Photoshop vlekjes had weggewerkt en je bedacht dat je de witbalans warmer wilde maken in Camera Raw moest je de hele foto opnieuw inladen, de aanpassing maken en opnieuw je bewerking toepassen. Dit is dus een stuk sneller.

Na bewerking zijn de aanpassingen die ik op de laag er boven heb gedaan nog steeds bewaard, maar de onderliggende foto is met Camera RAW bewerkt

Voor zover ik heb kunnen zien is het wel zo dat elke keer als je het Camera Raw filter start je alle Camera Raw bewerkingen opnieuw moet toepassen, de Camera Raw instellingen die je eerder hebt gekozen vormen dus niet het startpunt om het eindresultaat nog wat te ’tweaken’.

Daarnaast beschikt Camera Raw 8 over de nieuwe functies die in Lightroom 5 zijn geïntroduceerd, zoals de nieuwe Rechtop functie, slimme retoucheringen en het radiaal filter voor vignettes.

Schokreductie filter

Ook nieuw is een schokreductie filter. Photoshop analyseert de baan van de beweging en probeert deze te corrigeren, of de vervaging nu is ontstaan door beweging tijdens een lange sluitertijd of een te lange sluitertijd in combinatie met de brandpuntafstand. Zo wordt het mogelijk om foto’s die net niet kritiek scherp zijn er iets beter uit te laten zien, hoewel dit natuurlijk geen vervanging mag zijn voor goede cameratechniek.

Schokreductiefilter in Photoshop CC

Mocht je een vreemde beweging in beeld hebben dan kun je ook meerdere delen van de foto aangeven waarvan je wilt dat Photoshop de beweging analyseert in een ‘bewegingsspoor’.

Een niet volledig scherpe foto bewerkt met het schokreductie filter, links zonder en rechts met filter, lastig goed te tonen in kleine weergave op het web

Verwacht niet dat volledig onscherpe foto’s opeens scherp worden weergegeven, het filter is met name bedoeld voor foto’s die net de kritieke scherpte missen om perfect te zijn. Afgekeurde foto’s worden niet opeens magisch scherp, er is wel enige scherpte te zien, maar je krijgt ook al snel een halo effect.

Het filter eist behoorlijk veel van de hardware (niet zo gek als je bedenkt dat alle pixels van een foto een x hoeveelheid naar links, rechts, onder of boven moeten worden verplaatst of worden ingevuld met een andere kleur om een scherper resultaat te krijgen), op mijn iMac met 16GB werkgeheugen moet Photoshop bij een aanpassing wel steeds 5-10s stampen om het resultaat te tonen.

Uitgebreide ondersteuning voor slimme objecten

Slimme objecten zijn uitgebreid, je kunt nu op niet-destructieve wijze vervagings- en uitvloei-effecten toepassen. Wanneer je vervagingseffecten of duw-, trek-, plooi- of zweleffecten op de afbeelding of video toepast, blijft het oorspronkelijke bestand intact. Je kunt de effecten op elk gewenst moment bewerken of verwijderen — zelfs nadat je het bestand hebt opgeslagen.

Voorwaardelijke acties

Als je gebruik maakt van acties (om steeds terugkerende handelingen automatisch door Photoshop uit te laten voeren), dan vind je het vast leuk te horen dat het nu mogelijk is om gebruik te maken van voorwaardelijke acties. Deze opdrachten gebruiken als/dan-instructies om automatisch te kiezen tussen verschillende acties op basis van regels die je instelt.

Bridge CC

Bridge is niet langer onderdeel van Photoshop, het is een losse applicatie die je moet installeren en pas dan is de mini Bridge weer beschikbaar in Photoshop via het Venster > Extensie > Mini Bridge menu. Als je het scherm kiest en Photoshop afsluit en weer opstart wordt het automatisch geladen, dus het ziet er vanaf dat moment uit als voorheen.

Bridge (CC) wordt niet meer automatisch geïnstalleerd, voor veel fotografen ook wel logisch want Lightroom heeft die rol voor velen overgenomen

Groter is de verandering in export opties, die zijn namelijk verwijderd uit Bridge. Het is dus niet meer mogelijk om vanuit Bridge CC een PDF of Web Gallery te exporteren. Adobe zegt dat deze functies niet meer konden worden aangeboden om het programma actueel te maken met nieuwe technologie en dat er later een update of losstaand programma volgt dat deze functionaliteit terug brengt. Zoals Scott Kelby graag zegt over Bridge ‘er is een reden waarom het gratis is’.

Creative Cloud

Als we het over de nieuwe versie van Photoshop hebben, ontkomen we er niet aan ook aandacht te besteden aan de wijziging die Adobe heeft aangebracht in het licentiemodel. Photoshop is niet meer beschikbaar in een doos of als download voor een eenmalige aanschaf met ‘eeuwigdurende’ licentie.

De nieuwe versies van Photoshop zullen alleen beschikbaar komen als onderdeel van de Creative Cloud. Dit kan de volledige Creative Cloud zijn (alle Adobe programma’s, Behance, Typekit lettertypen, 20GB opslag) beschikbaar voor € 61,50 per maand of de Creative Cloud voor een enkele applicatie (alleen Photoshop of alleen InDesign bijvoorbeeld) voor € 24,59 per maand.

Creative Cloud prijzen, van 12,29 tot 61,49 per maand

Ik denk dat de Creative Cloud een perfecte optie is voor professionele gebruikers die gebruik moeten/willen maken van de laatste versies van Adobe software. Het is eigenlijk een no-brainer als je meer dan twee Adobe applicaties gebruikt en altijd de upgrade prijs betaalt als de nieuwe versie uit komt. Het maakt het makkelijker voor deze gebruikers om de software te budgetteren, een vast maandelijks bedrag in plaats van incidenteel (op het schema van Adobe) een grotere uitgave, en je kunt gebruik maken van alle Adobe software zodat je geen hoge kosten hoeft te maken als je opeens voor een klant een Illustrator bestand moet opleveren.

Voor bestaande Photoshop gebruikers die nu elke 1,5-2 jaar upgraden naar de nieuwste Photoshop versie is er de Creative Cloud voor een enkele applicatie. In plaats van € 61,50 per maand betaal je dan € 24,59 per maand (de eerste 12 maanden € 12,29 voor bestaande gebruikers van CS3 en hoger), wat ongeveer neer komt op hetzelfde bedrag als de huidige upgrade prijs (iets hoger, maar je krijgt er ook extra 20GB opslagruimte en een Behance abonnement voor). Uiteindelijk is de prijs die je voor de laatste versie van Photoshop betaalt wel hoger, want de 1,5-2 jaarlijkse upgrade is nu verschoven naar tussentijdse upgrades, waardoor je nieuwe functionaliteit krijgt zodra deze beschikbaar is, die je nu jaarlijks moet betalen.

Waar het model mis loopt is als je niet altijd naar de laatste versie van Photoshop gaat. Veel fotografen (zowel professionele als hobby fotografen) hebben geen noodzaak te beschikken over de laatste versie van Photoshop voor het werk dat ze doen. Dit betekent dat ze niet elke 1,5-2 jaar upgraden, maar misschien eens per 5 of 10 jaar. Voor hen is de overstap naar een maandelijks model een grote sprong in de jaarlijkse kosten. En zodra je gebruik maakt van het Creative Cloud model verlies je de mogelijkheid deze versie van Photoshop te gebruiken als je stopt met betalen.

Dit zijn de addertjes onder het gras (waar ik eerder over schreef) bij de overstap naar een huurmodel. Als je stopt met betalen (en de 30 dagen demoperiode die dan in gaat is verlopen), dan kun je geen gebruik meer maken van Photoshop en niet meer je oude PSD bestanden openen (tenzij je een eventuele oude versie weer installeert, met mogelijke compatbiliteitsproblemen qua PSD ondersteuning of besturingssysteem ondersteuning).

Je kunt hier op anticiperen door de eindversies van je bestanden op te slaan in een formaat dat niet afhankelijk is van Adobe software (bijvoorbeeld TIFF), maar als je later nog PSD’s moet kunnen bewerken om aanpassingen te doen op lagen, dan wordt het lastiger. Adobe heeft hier nog geen goed antwoord op gegeven.

De Creative Cloud biedt dan natuurlijk wel weer de mogelijkheid om voor één maand een licentie op Photoshop te nemen en zo wel de benodigde bestanden te openen en je werk te doen. Dit is iets duurder op maandbasis dan een jaarcontract, maar je kunt in ieder geval het werk doen en je PSD bestanden bewerken.

Creative Cloud Download Center

Veel van de kritiek die Adobe heeft gekregen sinds de aankondiging van dit verplichte huurmodel komt van de gebruikers die niet regelmatig Photoshop upgraden en die de maandelijkse € 24,59 een te hoge investering vinden voor wat je er voor krijgt. Adobe heeft hier ook op gereageerd: “We’ve heard there’s a lot of interest in a photographer’s bundle or photography cloud solution and we’re actively exploring offerings we can potentially create for you. We welcome your feedback around what you would like to see that fits your workflow needs.”

Er gaan geruchten dat er enquetes zijn rondgestuurd waarin de mogelijkheid van een lager maandbedrag, een versie van Photoshop die na drie jaar je eigendom is en een uitgeklede Photoshop samen met Lightroom worden vermeld, wat mij betreft allemaal interessante opties.

Gebruik je meerdere Adobe applicaties als professional, dan is de Creative Cloud een no-brainer. Gebruik je nu alleen Photoshop en wil je altijd de laatste versie hebben, dan is de enkele applicatie Creative Cloud misschien interessant, maar komt met nadelen als je stopt met betalen en iets hogere kosten ten opzichte van elke 1,5-2 jaar upgraden. Je kunt nu eventueel gebruik maken van het aanbod van € 12,29 per maand (50% korting) en kijken hoe de situatie is over een jaar en eventueel weer terug gaan naar je oude Photoshop versie als de CC versie geen meerwaarde biedt.

Gebruik je Photoshop niet genoeg of heb je genoeg aan een oude versie, dan is de Creative Cloud een duurdere optie. Daarnaast is het natuurlijk zo dat Photoshop CS6, CS5, CS4, etc. niet opeens een slecht programma is geworden of onwerkbaar is. Sterker nog, Adobe heeft recent nog een nieuwe Camera Raw 8 update uitgebracht voor Photoshop CS6 met ondersteuning voor nieuwe camera’s (alleen niet met de nieuwe Camera Raw functionaliteit die in Photoshop CC en Lightroom 5 zit) en aangegeven dit voorlopig ook door te zetten. Je kunt er dus ook voor kiezen met de huidige versie van Photoshop door te werken en af te wachten wat Adobe eventueel met een bundel gaat doen gericht op fotografen.

Daarnaast, je hoeft niet nu te beslissen (alleen gelden de introductiekortingen tot en met 31 juli), er is geen noodzaak en druk om meteen vandaag over te stappen als je dit niet wilt. Misschien wil je wel de alternatieven onderzoeken zoals Photoshop Elements, het gebruik van alleen Lightroom (dat al 95% doet van wat ik nodig heb) of de programma’s die buiten Adobe om beschikbaar zijn zoals PaintShop Pro, Pixelmator, Acorn, Gimp, etc. Voor de leveranciers van die programma’s kan de aankondiging van Adobe wel eens interessant zijn, er zijn nu relatief veel gebruikers die zich beraden op hun toekomst met Adobe producten.

Photoshop CC is een interessante uitgave. Er zijn een paar krachtige nieuwe functies toegevoegd voor fotografen en met het Creative Cloud model zullen nieuwe functies sneller volgen waardoor je altijd met de laatste technologie kunt werken. Als ik de functies zo beoordeel is dit niet meteen een versie waar ik (als Lightroom 5 gebruiker) naar over zou stappen als ik moest beslissen om te upgraden vanaf versie CS6, vooral ook doordat Lightroom 5 zoveel krachtiger is geworden met het slimme correctiepenseel en de nieuwe Camera Raw functies.

Als je al Creative Cloud lid bent kun je de nieuwe Photoshop CC downloaden via de Creative Cloud site, ben je nog geen lid en wil je Photoshop CC proberen, dan kun je een 30 dagen demo downloaden door lid te worden met het gratis Creative Cloud account. Zo kun je zelf met de nieuwe technologie spelen en bepalen of dit meerwaarde voor je heeft.